غده‌های پاراتیروئید که در نزدیکی غده تیروئید قرار دارند، نقش مهمی در تنظیم سطح کلسیم در بدن ایفا می‌کنند. هنگامی که سطح کلسیم در خون دچار تغییرات غیرعادی میشود، یکی از آزمایش‌هایی که برای تشخیص علت این تغییرات تجویز میشود، آزمایش pth است.
آزمایش پاراتیروئید به پزشکان کمک می‌کند تا بررسی کنند که آیا مشکل به غدد پاراتیروئیدی مرتبط است یا نه. در واقع، این آزمایش همراه با آزمایش کلسیم، به پزشک اطلاعات دقیق‌تری در مورد وضعیت سطح کلسیم بدن می‌دهد.
اگر نیاز به انجام آزمایش پی تی اچ دارید، نمونه گیری در منزل به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه به مراکز آزمایشگاهی، این آزمایش را در فضای راحت خانه خود انجام دهید.
در این مطلب به بررسی جزئیات آزمایش pth و اهمیت آن در تشخیص مشکلات کلسیمی می‌پردازیم.
تفسیر نتایج آزمایش pth و علل نتایج بالا و پایین آن
آزمایش های پاراتیروئید به منظور بررسی سطح هورمون پاراتیروئید در خون انجام میشود. این هورمون نقش حیاتی در تنظیم سطح کلسیم بدن دارد. در صورتی که نتیجه آزمایش PTH نشان دهد که سطح هورمون بالا یا پایین است، پزشک باید بررسی کند که علت این تغییرات چیست. در ادامه به تفسیر نتایج مختلف این آزمایش و علل آن‌ها می‌پردازیم.
اینکه در ازمایش خون چه چیزهایی نشان داده میشود؟ باید گفت در کنار اندازه‌گیری سطح PTH، معمولا سطح کلسیم خون نیز بررسی میشود تا پزشک بتواند وضعیت بدن شما را بهتر ارزیابی کند. این دو مقدار به پزشک کمک می‌کنند تا بفهمد که آیا مشکل در تنظیم سطح کلسیم به دلیل غدد پاراتیروئید است یا عوامل دیگری در این زمینه دخالت دارند. نتایجی که از این آزمایش گرفته میشود به صورت زیر است:
PTH نرمال و کلسیم نرمال:
اگر سطح PTH و کلسیم در محدوده طبیعی باشند، سیستم تنظیم کلسیم بدن به درستی کار می‌کند و هیچ مشکلی در عملکرد غدد پاراتیروئید وجود ندارد.
PTH بالا و کلسیم بالا:
علت:
نتایج آزمایش pth بالا نشان می‌دهد که غدد پاراتیروئید، بیش‌از‌حد هورمون PTH تولید کنند. این وضعیت معمولا به دلیل پرکاری پاراتیروئید ناشی از تومورهای خوش‌خیم در این غدد ایجاد میشود. در موارد نادر، این وضعیت می‌تواند به دلیل سرطان پاراتیروئید باشد.
علائم:
افزایش سطح کلسیم در خون می‌تواند به مشکلاتی مانند سنگ کلیه، افزایش تشنگی، خستگی و تکرر ادرار منجر شود.
PTH بالا و کلسیم پایین:
علت:
اگر در نتایج آزمایش خون پاراتیروئید، سطح کلسیم خون پایین باشد و PTH بالا باشد، به این معناست که بدن تلاش می‌کند، سطح کلسیم را جبران کند. این وضعیت می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند کمبود ویتامین D، نارسایی کلیوی یا مشکلات دیگر در جذب کلسیم باشد.
علائم:
علائمی همچون گرفتگی عضلات، سوزن سوزن شدن انگشتان دست و پا و ضربان قلب نامنظم مشاهده میشود.
PTH پایین و کلسیم پایین:
علت:
اگر در نتایج آزمایش غده پاراتیروئید، سطح PTH پایین باشد، در این وضعیت، سطح پایین PTH باعث کاهش سطح کلسیم در خون میشود. این ممکن است به دلیل بیماری‌هایی مانند هیپوپاراتیروئیدیسم باشد، که در آن غدد پاراتیروئید به درستی عمل نمی‌کنند.
علائم:
در این شرایط ممکن است فرد دچار مشکلاتی نظیر ضعف عضلانی و گرفتگی‌های دردناک شود.
PTH پایین و کلسیم بالا:
علت:
اگر سطح کلسیم بالا و PTH پایین باشد، احتمالا علت افزایش کلسیم به دلیل مشکلات غیرپاراتیروئیدی است، مانند بیماری‌هایی که باعث افزایش تولید کلسیم در خون می‌شوند.
علائم:
این وضعیت ممکن است به بیماری‌های مزمن کلیوی یا سرطان‌های خاص مربوط باشد.
PTH طبیعی و کلسیم بالا:
علت:
در این حالت، فرد می‌تواند دچار پرکاری تیروئید خفیف باشد، که بر میزان کلسیم خون تاثیر می‌گذارد.
علائم:
علائم آن مشابه علائم افزایش کلسیم است و نیاز به ارزیابی دقیق‌تری دارد.
با توجه به نتایج آزمایش PTH و کلسیم، پزشک آزمایشات تکمیلی مانند تصویربرداری از غدد پاراتیروئید یا آزمایشات خون دیگر را برای بررسی دقیق‌تر وضعیت شما تجویز می‌کند. در صورتی که هر یک از نتایج آزمایش خارج از محدوده طبیعی باشد، مشورت با پزشک ضروری است تا علت دقیق آن شناسایی و درمان مناسب آغاز شود.
نحوه انجام آزمایش pth و شرایط آن
آزمایش pth به طور کلی نیازی به آمادگی خاصی ندارد، اما برخی آزمایشگاه‌ها ممکن است از شما بخواهند که قبل از انجام آزمایش ناشتا باشید. این به این معنی است که شما باید از خوردن یا نوشیدن هر چیزی به‌جز آب برای مدت ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید. این شرایط به منظور دستیابی به نتایج دقیق‌تر از آزمایش انجام میشود. اگر نیاز به انجام آزمایش دارید و به دلیل مشغله نمی‌توانید به آزمایشگاه مراجعه کنید، چکاپ کامل در منزل یکی از گزینه‌های مناسب است. این روش به شما این امکان را می‌دهد که آزمایش‌های ضروری از جمله آزمایش pth را در خانه و بدون نیاز به خروج از منزل انجام دهید.
در صورتی که دارویی مصرف می‌کنید، حتما قبل از انجام آزمایش pth به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا برخی داروها می‌تواند بر نتایج آزمایش تاثیر بگذارند. انجام آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح PTH با خطرات خیلی کمی همراه است. معمولا ممکن است در محل سوزن درد یا کبودی جزئی مشاهده شود، اما این علائم به سرعت برطرف می‌شوند. اگر برای انجام آزمایش نیاز به مشاوره یا حضور پزشک دارید، می‌توانید از خدمات دکتر در منزل تهران بهره‌مند شوید تا پزشک متخصص به محل شما بیاید و راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه دهد.
کاربرد آزمایش pth و دلایلی تجویز این آزمایش
آزمایش غدد پاراتیروئید برای بررسی عملکرد غدد پاراتیروئید و تاثیر آن‌ها بر سطح کلسیم خون انجام میشود. این آزمایش همراه با آزمایش کلسیم تجویز میشود تا مشکلات مرتبط با کلسیم خون بهتر شناسایی شود.
یکی از کاربردهای اصلی آزمایش pth، تشخیص هایپرپاراتیروئیدیسم است. در این بیماری، غدد پاراتیروئید بیش‌از‌حد هورمون PTH تولید می‌کنند که می‌تواند باعث افزایش سطح کلسیم خون شود. علائم این بیماری شامل افزایش تشنگی، تکرر ادرار، خستگی و درد استخوان‌هاست. در صورتی که پزشک مشکوک به این مشکل باشد، آزمایش pth را برای تشخیص دقیق‌تر تجویز می‌کند.
در کنار این آزمایش، تفسیر آزمایش total psa نیز می‌تواند به پزشک کمک کند تا سایر علل غیرمرتبط با پاراتیروئید را برای بالا بودن کلسیم خون بررسی کند.
در صورتی که سطح کلسیم خون شما پایین باشد، ممکن است آزمایش pth برای تشخیص هیپوپاراتیروئیدیسم نیز درخواست شود. در این بیماری، غدد پاراتیروئید به اندازه کافی هورمون PTH تولید نمی‌کنند، که باعث کاهش سطح کلسیم در خون میشود.
علاوه‌بر‌این، آزمایش pth برای بررسی علت سطح غیرطبیعی کلسیم و اینکه آیا مشکل از غدد پاراتیروئید است یا نه، می‌تواند کاربرد داشته باشد.
همچنین، ای اس آر در آزمایش می‌تواند به شناسایی بیماری‌های التهابی که به طور غیرمستقیم بر سطح کلسیم تاثیر می‌گذارند، کمک کند.
امکان انجام آزمایش pth در منزل با خدمات همراه طب
آزمایش pth ابزاری مهم برای تشخیص اختلالات مختلف در سطح کلسیم خون و عملکرد غدد پاراتیروئید است. این آزمایش به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلاتی مانند هایپرپاراتیروئیدیسم و هیپوپاراتیروئیدیسم را شناسایی کرده و درمان مناسب را تجویز کنند.
اگر به هر دلیلی امکان مراجعه به آزمایشگاه برای انجام این آزمایش را ندارید، خوشبختانه می‌توانید از خدمات مرکز همراه طب استفاده کنید. با این خدمات، دیگر نیازی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه نیست و پرسنل مجرب با تجهیزات استاندارد در محل سکونت یا محل کار شما حاضر خواهند شد تا آزمایش pth را انجام دهند.
این روش برای کسانی که به دلیل مشکلات جسمانی یا مشغله کاری نمی‌توانند به آزمایشگاه مراجعه کنند، گزینه‌ای راحت و مطمئن است.