.jpg)
مطمئنا قبل از جستجو درباره علت و چگونگی انجام آزمایش PSA به پزشک مراجعه کرده و یک سونوگرافی شکم و پروستات انجام داده‌اید. جواب سونوگرافی باید نشان‌دهنده وجود ندول کلسیفیه در ابعاد و حجم مشخصی (رو به افزایش یا کاهش) بوده باشد که متخصص در برگه جواب سونوگرافی، توصیه به انجام تست PSA نموده است. در ادامه به اینکه آزمایش Total PSA چیست و چگونه انجام می‌شود؟، مقدار نرمال آن و شرایط اثرگذار بر جواب آزمایش می‌پردازیم.
آزمایش PSA مخفف چیست؟
در ابتدا باید اشاره کنیم که PSA مخفف Prostate Specific Antigen است. در واقع، این آزمایش، به اندازه‌گیری سطح یک آنتی‌ژن (به نام PSA از جنس پروتئین) که توسط سلول‌های پروستات در خون آزاد می‌شود، می‌پردازد. از آنجایی که پروستات، اندامی در بدن آقایان است، لذا پرسیدن درباره میزان PSA در زنان امری نامعقول خواهد بود. در‌صورتی‌که بیمار شما مسن است، استفاده از خدماتی مثل تزریقات در منزل آسایش شما و بیمار‌تان را تضمین می‌کند.
بررسی رنج نرمال آزمایش PSA برای تشخیص چیست؟
این آزمایش برای تشخیص سرطان پروستات در مردان تجویز شده است. وقتی سونوگرافی شما اشاره به انجام آزمایش PSA دارد؛ یعنی یک توده شناسایی شده و پزشک در این مرحله از جنس توده و منشا تولید آن بی‌خبر است. بنابراین، سعی می‌کند تا عملکرد سلول‌های پروستات را بررسی نماید. برای بررسی و تشخیص این قبیل بیماری‌ها می‌توانید از خدمات انواع پزشکان از جمله ویزیت متخصص عفونی در منزل استفاده کنید.
مهم: آزمایش‌های سالانه برای مردان میان‌سال جهت تشخیص سرطان پروستات توصیه می‌شود.
علائم سرطان پروستات
رشد بی‌رویه و خارج از کنترل سلول‌های پروستات را سرطان پروستات می‌گویند. با دقت در علائم جسمانی می‌توان به وجود این بیماری پی برد. باید اشاره کنیم که نشانه‌های سرطان پروستات شامل موارد زیر می‌شود.
- اختلال نعوظ
- درد و سوزش در زمان ادرار‌کردن
- تکرر ادرار در شب
- مشاهده خون درون ادرار
- دیدن خون در مایع منی
- درد انتهای شکم هنگام نشستن
- تکرر ادرار
مشکلات پروستات خصوصا در مردان مسن بسیار شایع است. در شرایط بیماری افراد مسن می‌توانید از خدمات استخدام پرستار سالمند در منزل استفاده کنید.
در چه مواقعی آزمایش PSA تجویز می‌شود؟
با بروز علائم هر بیماری، وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، باید شرح‌حال کاملی از خود ارائه دهید. پس از ویزیت متخصص ریه در منزل یا سایر پزشکان، آزمایشات مختلفی متناسب با شرایط تجویز می‌شود که یکی از آن‌ها PSA است. پزشک درصورت وجود شرایط زیر، آزمایش PSA را تجویز می‌کند.
- جواب سونوگرافی، مشکوک به وجود توده در پروستات باشد.
- فرد بالای 50 سال بوده و سابقه خانوادگی اثبات‌شده در سرطان پروستات دارد.
شرایط انجام آزمایش PSA
ابتدا بگوییم قرار است که یک نمونه خون بدهید. رعایت شرایط زیر قبل از انجام آزمایش PSA برای نتیجه‌گیری دقیق‌تر و بهتر الزامی است.
- حتما باید 8 تا 12 ساعت قبل از انجام تست ناشتا باشید.
- 48 تا 72 ساعت قبل از نمونه‌گیری، نباید رابطه جنسی یا انزال داشته باشید.
- انجام ورزش و فعالیت‌های سنگین را به‌مدت 48 تا 72 قبل از آزمایش کنار بگذارید.
- سایر معاینات پزشکی مثل آزمایشات مقعدی نباید 48 تا 72 ساعت قبل از انجام تست صورت گیرند.
عوامل موثر بر مقدار PSA در سرطان پروستات
وجود برخی موارد بر میزان سطح PSA اثر گذاشته و ممکن است باعث شوند تا دوباره این تست را انجام دهید. عوامل موثر بر رنج نرمال آزمایش PSA شامل موارد زیر می‌شود.
- وجود عفونت در ادرار (سطح PSA را بالا برده و امکان انجام آزمایش مجدد در 6 هفته بعد را فراهم می‌کند.)
- داشتن فعالیت جنسی یا فعالیت شدید بدنی قبل از انجام آزمایش
- مصرف برخی از داروها مثل دوتاستراید یا فیناستراید
- نمونه‌برداری از پروستات قبل از آزمایش
- معاینه رکتال یا آسیب به ناحیه رکتوم
برای بررسی مشکلات عفونت در ادرار، خدمات آزمایش در منزل می‌تواند پیشنهاد خوبی باشد.
رنج نرمال آزمایش PSA
در هر سنی، مقدار نرمال Total PSA متفاوت است. در جدول زیر، رابطه سن با رنج نرمال را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا درصورت نیاز با آزمایش خودتان مقایسه کنید.
| سن افراد | میزان نرمال psa total |
| کمتر از 40 سال | عدد نرمال = کمتر از 1.7 |
| مردان بین 40 -50 سال | عدد نرمال = کمتر از 2.2 |
| آقایان 50-60 ساله | عدد نرمال = کمتر از 3.4 |
| افراد بین 60-70 سال | عدد نرمال = کمتر از 6.16 |
| مردان بالای 70 سال | عدد نرمال = کمتر از 6.77 |
درصد احتمال ابتلا به سرطان پروستات
در بالا به مقدار PSA نرمال اشاره کردیم اما اصطلاحی در علم تفسیر سرطان پروستات وجود دارد و آن این است که آزمایشگاه باید نسبت PSA Free به PSA Total چقدر باید باشد، را به‌دست آورد. هرچه نسبت کمتر باشد، احتمال وجود سرطان افزایش می‌یابد. درصورت بروز بیماری‌های صعب‌العلاج می‌توانید برای مراقبت از بیمار خود از خدمات پرستار در منزل استفاده کنید. در ادامه، جدول زیر نمایانگر نسبت PSA و احتمال ابتلا به سرطان است.
| احتمال ابتلا به سرطان پروستات | درصد psa total به psa free |
| 50-60 درصد احتمال ابتلا | درصد نسبت کمتر از 10 |
| 10 – 40 درصد احتمال ابتلا | درصد نسبت بین 10 -25 |
| 9-16 درصد احتمال ابتلا | درصد نسبت بیش از 25 |
| 15 درصد احتمال ابتلا | درصد نسبت بین 0-4 |
| احتمال با میزان نسبت psa free به total متناسب خواهد بود. | درصد نسبت بین 4-10 |
اهمیت تفسیر آزمایش Total PSA
به یاد داشته باشید که تجویز انواع آزمایش‌ها توسط پزشک اهمیت زیادی دارد؛ زیرا راهی برای تشخیص نوع بیماری، سطح بیماری و شناسایی نحوه درمان آن است. آزمایش PSA هم جزو همین موارد است که باید با دقت زیادی تفسیر شود. در این راستا باید از پزشکان و متخصصین باتجربه‌ای کمک بگیرید. همراه طب با کمک انواع پزشکان ماهر، می‌تواند در راستای تجویز و تفسیر آزمایش Total PSA به شما کمک کند. همچنین، این پزشکان می‌توانند در طول روند ویزیت بیمار، مشاوره‌های لازم در زمینه درمان بیماری کرون یا سایر بیماری‌ها را ارائه دهند.