هماتوم در بارداری: حقیقتی پنهان که هر مادر باید بداند!

هماتوم در بارداری چیست؟ ریسک و خطر‌های مختلفی در دوران بارداری مادر یا جنین را تهدید می‌کند. در این دوره اهمیت زیادی دارد که مادر به‌صورت منظم تحت مراقبت پزشک قرار گیرد و همه علائم و تغییرات جدید در بدنش مورد بررسی و مراقبت قرار گیرد. یکی از مشکلاتی که مادر را در دوران بارداری تهدید می‌کند، هماتوم است. هماتوم در بارداری رایج است اما به این معنا نیست که اصلا خطری ندارد. از همین رو، در ادامه این مقاله قصد داریم به چیستی هماتوم در بارداری، علائم، تشخیص، درمان و سایر جزئیات مربوط به آن اشاره کنیم.

هماتوم در بارداری چیست؟

هماتوم ساب کوریونیک (Subchorionic hematoma) یا خون‌ریزی ساب کوریونیک به حالتی در دوران بارداری گفته می‌شود که مقدار کم یا زیاد خون بین جفت و دیواره رحم (غشای کوریونی) جمع شود. غشای کوریونی، خارجی‌ترین لایه‌ای است که کیسه آمنیوتیک جنین را از دیواره رحم مجزا می‌کند. این مشکل می‌تواند با خون‌ریزی واژینال همراه باشد. گاهی اوقات نیز هماتوم در بارداری به‌قدری کم است که خود‌به‌خود برطرف می‌شود. معمولا پس از ویزیت مامایی در منزل، توصیه‌هایی برای برطرف‌شدن این عارضه به شما می‌شود و عوارض جدی به‌همراه نمی‌آورد.

علت بروز هماتوم در بارداری چیست؟

طبق گفته سایت www.webmd.com که به‌طور مفصل به هماتوم در بارداری پرداخته، نمی‌توان این عارضه را به فاکتور دقیقی نسبت داد:

?What Causes a Subchorionic Hematoma“
:The specific causes of subchorionic hematoma aren't clear. There are some risk factors associated with them, including
Malformation of the uterus
History of recurrent miscarriages
History of pelvic infections
Trauma
Early-onset preeclampsia, which is a serious pregnancy complication marked by high blood pressure and organ failure
Severe high blood pressure
“In vitro fertilization

به‌طور کلی می‌توان گفت که به‌صورت دقیق علت هماتوم در بارداری مشخص نیست. اما برخی از عوامل خطر مرتبط با آن‌ها شامل موارد زیر می‌شوند.

• ناهنجاری رحم
• سابقه عفونت لگن
• سابقه سقط‌های مکرر
• پره اکلامپسی زودرس
• فشار‌خون بالا و شدید
• لقاح آزمایشگاهی
• تروما

علائم جذب هماتوم در بارداری

حالا یکی از مهم‌ترین سوالاتی که باید به آن پاسخ دهیم، این است که علت هماتوم در بارداری چیست. خون‌ریزی واژینال از علائم شایع این اختلال در سه ماهه اول بارداری است. این خون‌ریزی می‌تواند یک لکه کوچک یا خون‌ریزی شدید با لخته باشد. به‌طور معمول، با بروز هماتوم در بارداری هیچ دردی احساس نمی‌شود اما گاهی با برخی گرفتگی خفیف همراه است. اگر در اوایل بارداری با خونریزی مواجه شوید، باید یک سونوگرافی انجام دهید تا در‌صورت امکان هماتوم در بارداری نشان داده شود. برای بررسی وضعیت جسمانی در شرایط مختلف می‌توانید از خدمات چکاپ کامل در منزل استفاده کنید.

خطرات و عوارض هماتوم در بارداری چیست؟

با وجود اینکه انواع هماتوم در بارداری عادی نیست ولی معمولا در بین زنان بسیار رایج است. در کل بروز هماتوم به این معنا نیست که بارداری شما با مشکل جدی مواجه است. اما گاهی اوقات این عارضه می‌تواند با افزایش خطر سقط جنین همراه باشد. این احتمال زمانی قوت می‌گیرد که یک تا چند مورد از شرایط زیر وجود داشته باشد.

• هماتوم بزرگ
• سن بالای مادر
• تشخیص در اوایل بارداری
• خون‌ریزی پشت جنین

در‌صورتی‌که بارداری ادامه پیدا کند، خطرات و عوارض دیگری ممکن است شخص را تهدید کند که شامل موارد زیر می‌شود.

• زایمان زودرس یا پاره‌شدن زودرس کیسه آب نوزاد
• خون‌ریزی جفت و جدا‌شدن از دیواره رحم (جدا‌شدن جفت)
• فشار‌خون در اواخر بارداری

درمان هماتوم در بارداری

درمان هماتوم در بارداری به عوامل مختلفی مثل ماه حاملگی و اندازه هماتوم بستگی دارد. در‌صورتیکه پیش از هفته 20 بارداری با این مشکل مواجه شوید، احتمالا پزشک شما را به کاهش فعالیت‌ها و استراحت دعوت می‌کند. متناسب با میزان خون‌ریزی، گرفتگی عضلات یا انقباضات شاید لازم باشد که در بیمارستان بستری شوید.
پس از 20 هفتگی با هماتوم در بارداری احتمالا پزشک زایمان زودرس را تشخیص می‌دهد. در این شرایط باید حدودا هر یک بار در ماه جهت بررسی رشد کودک، سونوگرافی انجام دهید. در ضمن، اگر خون‌ریزی بعد از 24 هفته رخ دهد باید در بیمارستان بستری شوید. به‌طور کلی برای اینکه از این خطر یا سایر مشکلات بارداری آگاه شوید، باید درباره علائم خطر در ماه هفتم بارداری بدانید.

مراقبت‌های لازم برای درمان هماتوم در بارداری

معمولا خونریزی هماتوم در بارداری همچون بریدگی یک زخم به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند. پزشک سابقه بیماری شما، محل و اندازه هماتوم با استفاده از سونوگرافی مورد بررسی قرار می‌دهد. برای اینکه از خودتان و جنین مراقبت کنید، اقداماتی وجود دارد که باید آن‌ها را انجام دهید.

• کاهش فعالیت‌های سنگین مثل ورزش و بلند‌کردن اجسام
• استراحت مطلق در تخت‌خواب
• اجتناب از رابطه جنسی
• سونوگرافی برای ارزیابی اندازه هماتوم
• نظارت بر علائم زایمان زودرس
• بستری‌شدن در بیمارستان در‌صورت لزوم

هماتوم در بارداری چقدر طول می‌کشد؟

مدت زمان مشخصی برای بهبودی انواع هماتوم در بارداری وجود ندارد. گاهی اندازه آن به‌قدری است که در طی چند هفته و خود‌به‌خود درمان می‌شود. گاهی اوقات نیز اندازه آن به‌قدری بزرگ است که می‌تواند مشکلاتی را برای جنین و مادر ایجاد کند. معمولا پزشک پس از ارزیابی و سونوگرافی میزان خطر و درمان هماتوم را شرح می‌دهد. برای اطمینان از بارداری، باید با جدول عدد بتا در بارداری آشنا شوید.

آیا هماتوم در بارداری به جنین آسیب می‌زند؟

معمولا هماتوم در بارداری هیچ آسیبی به جنین وارد نمی‌کند. خصوصا اگر هماتوم کوچک باشد، احتمالا برای رشد جنین در بارداری مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما اگر هماتوم، در اواخر بارداری یا بزرگ باشد، احتمالا پزشک نگران عوارض بارداری خواهد بود. در مجموع بیشتر مواقع تاثیری بر جنین نمی‌گذارد و کودک سالم به دنیا می‌آید. برای کنترل شرایط، در زمان بیماری و ضعف می‌توانید از خدمات وصل سرم در منزل استفاده کنید.

زمان مناسب مراجعه به پزشک برای هماتوم در بارداری

حالا که می‌دانید هماتوم در بارداری چیست و تا چه میزان برای مادر خطر دارد، وقت آن است که به فکر مراجعه به پزشک باشید. همانطور که گفتیم، مقدار کم هماتوم در حد لکه خون رایج است اما اگر خون‌ریزی افزایش پیدا کند، باید به پزشک مراجعه کنید. علاوه‌بر آن، احساس سرگیجه و انقباض نیز می‌تواند نشانه این باشد که باید فورا با پزشک مشورت کنید. همراه طب با مجموعه‌ای پرستاران، متخصصین و پزشکان حوزه زنان آماده است به شما کمک کند تا این دوره را به سلامت پشت سر بگذارید.