آب مروارید چشم از چیست ؟

آیا تا به حال احساس کرده‌اید که دنیای اطرافتان کمی تار شده؟ یا اینکه نورها به دیدتان هاله‌هایی دارند؟ این علائم احتمالا نشانه‌ای از آب مروارید است. بله آب مروارید، بیماری شایعی که با افزایش سن ارتباط مستقیمی دارد.  ولی می‌تواند در هر سنی نیز رخ دهد.در این مقاله به معرفی آب مروارید و علائم و درمان آن میپردازیم‌.با ما همراه باشید تا به طور کامل با این بیماری آشنا شوید.

آب مروارید چیست؟

آب مروارید یا کاتاراکت، یک عارضه چشمی شایع در میان افراد است که با کدر شدن عدسی چشم مشخص می‌شود. عدسی چشم، شفاف است و به نور اجازه می‌دهد تا به شبکیه چشم برسد تا تصاویر را واضح تر ببینیم. با افزایش سن، عدسی می‌تواند کدر شده و دید را تار کند.البته علاوه بر سن، عوامل دیگری در ایجاد آب مروارید نقش دارند. 

علتهای ایجاد آب مروارید

در بروز آب مروارید دلایل مختلفی نقش دارند که در ادامه به ذکر آنها می پردازیم:

●    افزایش سن

 شایع‌ترین علت آب مروارید افزایش سن است. با بالا رفتن سن، پروتئین‌های عدسی شروع به تجمع میکنند و باعث کدر شدن آن می‌شوند.

●    دیابت

دیابت کنترل نشده یکی از عوامل خطر ابتلا به آب مروارید است.

●    ضربه به چشم

 گاهی ضربه به چشم باعث ایجاد آب مروارید می شود.

●    استفاده طولانی مدت از برخی داروها

 زمانی که از داروهایی مانند کورتیکوستروئیدها طولانی مدت استفاده شود، منجر به بروز آب مروارید میگردد‌ .

●    عوامل ژنتیکی

 برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مستعد ابتلا به آب مروارید هستند.

●    گلوکوم

 در مواردی بیماری چشمی گلوکوم، باعث ایجاد آب مروارید می شود‌ .

علائم آب مروارید

 اولین و شایع‌ترین علامت آب مروارید، تاری دید است.دید در شب فردی که به آب مروارید مبتلاست، ممکن است بدتر شود.در افرادی که آب مروارید دارند، نورهای روشن ممکن است آزاردهنده باشند و هاله‌هایی اطراف چراغ‌ها یا لامپ‌ها مشاهده شود، رنگ‌ها کمرنگ‌تر به نظر برسند و در موارد شدیدتر،  دوبینی رخ دهد.

تشخیص آب مروارید چگونه صورت می گیرد؟

تشخیص آب مروارید معمولاً توسط چشم پزشک با انجام معاینات مختلف انجام می‌شود. او از ابزارهای تخصصی مانند اسلیت لامپ برای بررسی عدسی چشم استفاده می‌کند. همچنین، گاهی از تست‌های بینایی مانند تست‌های خواندن حروف، تست‌های تشخیص رنگ‌ها و تست‌های اندازه‌گیری فشار داخل چشم استفاده می کند. علاوه بر این، پزشک در مورد علائمی از جمله تاری دید، دیدن هاله اطراف نورها، حساسیت به نور و دوبینی سوال خواهد کرد. در برخی موارد، احتمال دارد برای تشخیص دقیق‌تر، از روش‌های تصویربرداری مانند اولتراسونوگرافی نیز استفاده شود. با توجه به نتایج این معاینات، پزشک تشخیص قطعی بیماری آب مروارید را خواهد داد و بهترین روش درمان را برای بیمار تعیین می کند.

درمان آب مروارید

امروزه درمان اصلی آب مروارید، جراحی است. در عمل جراحی آب مروارید، عدسی کدر شده چشم با یک عدسی شفاف مصنوعی جایگزین می‌شود. این عمل به طور سرپایی و با بی حسی موضعی صورت میگیرد و بسیار ایمن و موثر است و در صورتی که نزد جراح حاذق انجام شود، جای استرس و نگرانی وجود ندارد‌. پیشرفت‌های اخیر در روش های جراحی، سبب شده تا این عمل با حداقل عوارض جانبی همراه باشد و بیماران قادر خواهند بود به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. لازم به ذکر است که در مراحل اولیه این بیماری، با استفاده از عینک یا لنزهای تماسی، تا حدودی تاری دید بهبود یابد. اما باید دانست که تنها راه قطعی برای درمان آب مروارید و بازیابی بینایی کامل، جراحی می باشد.

پیشگیری از آب مروارید

در واقع باید دانست که نمی‌توان از همه موارد آب مروارید پیشگیری کرد، اما با انجام برخی اقدامات می‌توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد. به طور مثال اگر دیابت دارید، قند خون خود را  کنترل نمایید.استفاده از عینک آفتابی نیز میتواند موثر باشد.عینک آفتابی با محافظت کامل از چشم در برابر اشعه ماوراء بنفش گزینه مناسبی جهت پیشگیری از ابتلا به آب مروارید است.از نقش تغذیه سالم نیز نباید غافل شد.مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند در پیشگیری از آب مروارید تا حدی موثر و مفید باشد.در نهایت باید گفت که مراجعه منظم به چشم پزشک یا ویزیت چشم پزشک در منزل به تشخیص زودهنگام آب مروارید و درمان سریعتر آن کمک می‌کند.

عوارض جراحی آب مروارید

عمل جراحی آب مروارید غالبا عوارض جدی ندارد، اما ممکن است عوارضی مانند عفونت، تورم، خونریزی یا آب مروارید ثانویه برای برخی بیماران رخ دهد.بنابراین ضروری است چنانچه متوجه هرگونه تغییر در بینایی خود شدید، حتماً به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید و یا درخواست اعزام آن و ویزیت دکتر در منزل کنید . تشخیص و درمان زودهنگام آب مروارید در حفظ بینایی شما موثر است. 

مراقبت‌های بعد از جراحی آب مروارید

جراحی آب مروارید یکی از رایج‌ترین جراحی‌های چشم است که روزانه برای افراد زیادی انجام می شود. پزشک جراح معمولا بعد از عمل، به بیمار توصیه هایی جهت جلوگیری از عوارض احتمالی و دستیابی به نتیجه بهتر ارائه می‌دهد زیرا رعایت مراقبت‌های بعد از عمل بسیار مهم است.این مراقبت ها شامل مراقبت های عمومی و ویژه هستند.

مراقبت‌های عمومی:

●    قطره‌های چشمی: طبق دستور پزشک  جراح، قطره‌های چشمی تجویز شده را به طور منظم مصرف کنید. این قطره ها به پیشگیری از عفونت و تسریع روند بهبودی کمک بزرگی می‌کنند.
●    پانسمان: برای برداشتن پانسمان چشم طبق دستور پزشک عمل کنید و از چشم عمل شده محافظت کنید.
●    استراحت: به چشمتان خود استراحت دهید و از انجام فعالیت‌هایی که باعث فشار به چشم می‌شود، خودداری نمایید.
●    حفاظت از چشم: از عینک آفتابی UV استفاده کنید تا چشمتان در برابر نور خورشید محافظت شوند.
●    پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین: از بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن زیاد و فعالیت‌های فیزیکی شدید خودداری کنید.
●    مراجعه به پزشک: طبق برنامه ای که پزشک تعیین می‌کند  به مطب مراجعه کنید تا روند بهبودی چشمتان بررسی شود.

مراقبت‌های ویژه:

●    عفونت: در صورت مشاهده قرمزی، تورم، درد شدید، ترشح یا کاهش دید، بلافاصله به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.
●    خوابیدن: هنگام خواب، سر خود را کمی بالاتر  نگه دارید تا از افزایش فشار داخل چشم جلوگیری شود.
●    شنا: تا زمانی که پزشک اجازه نداده از شنا کردن خودداری کنید.
●    آرایش چشم: آرایش کردن چشم را به بعد از بهبودی موکول کنید.
●    تماس با لنز: از لنز تماسی تا پایان بهبودی چشمتان استفاده نکنید.
●    تغذیه سالم به بهبود سریعتر شما کمک می‌کند.
●    مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها را فراموش نکنید.
●    هرگز خودسرانه قطره‌های چشمی را استفاده نکرده و یا مصرف آن‌ها را قطع نکنید.
رعایت این نکات به شما کمک می‌کند تا نتیجه بهتری از جراحی خود بگیرید.

آب مروارید در کودکان

آب مروارید غالبا به عنوان بیماری که در افراد مسن بروز میکند،شناخته می‌شود، اما باید بدانید که این بیماری در کودکان نیز رخ می دهد. آب مروارید در کودکان دلایل متفاوتی دارد و بر رشد بینایی کودک تأثیر می‌گذارد.
ممکن است آب مروارید در کودکان، مادرزادی باشد. این نوع آب مروارید در هنگام تولد یا اندکی پس از آن وجود دارد و ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی، عفونت‌های دوران بارداری مانند سرخچه، یا مشکلات متابولیکی ایجاد شود.
نوع دیگر آب مروارید در کودکان به آب مروارید ثانویه مشهور است.امکان دارد این نوع آب مروارید در اثر بیماری‌هایی مانند دیابت، التهاب چشم، یا ضربه به چشم ایجاد شود.آب مروارید مرتبط با دارو نیز در شرایطی پیش می آید که برخی داروها مانند کورتیکوستروئیدها باعث ایجاد آب مروارید شوند.

زمان بهبودی کامل پس از جراحی آب مروارید

زمان بهبودی کامل پس از جراحی آب مروارید برای همه بیماران یکسان نخواهد بود و به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله این عوامل می‌توان به نوع جراحی انجام شده، سن بیمار، وضعیت سلامت و میزان رعایت مراقبت‌های بعد از عمل اشاره کرد. به طور معمول، بهبودی اولیه در هفته‌های اول قابل مشاهده است و به تدریج وضوح بینایی فرد افزایش می‌یابد. با این حال، برای رسیدن به بهبودی کامل ممکن است چند ماه زمان نیاز باشد. عواملی مانند عفونت، خونریزی و سایر عوارض نادر نیز بر مدت زمان بهبودی تأثیر می گذارند. بنابراین، برای اطلاع دقیق از روند بهبودی و رفع هرگونه ابهام، بهتر است با پزشک مشورت کنید.

عمل آب مروارید چقدر طول میکشد؟

عمل جراحی آب مروارید بسیار کوتاه و حدود 15 تا 20 دقیقه برای هر چشم خواهد بود.البته احتمال دارد این مدت زمان بسته به شرایط خاص هر بیمار و پیچیدگی عمل کمی متفاوت باشد. در طی این عمل، عدسی چشم که کدر شده و بینایی فرد را دچار اختلال کرده است؛ با یک عدسی مصنوعی شفاف جایگزین می‌شود. به دلیل پیشرفت‌های چشمگیر در تکنیک‌های جراحی و تجهیزات پزشکی، عمل آب مروارید امروزه بسیار ایمن و موثر است و اغلب به صورت سرپایی انجام می‌شود. پس از جراحی، بیماران معمولاً طی چند ساعت به منزل بر میگردند و با رعایت مراقبت‌های بعد از عمل، به روال عادی زندگی خود بازمی‌گردند.

رابطه آب مروارید با سایر بیماری‌ها

همه ما آب مروارید را به عنوان بخشی از روند پیری می شناسیم، اما این اختلال بینایی با برخی بیماری‌های دیگر نیز مرتبط است. بیماری‌هایی که ممکن است خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند عبارتند از: دیابت، فشار خون بالا، التهاب مزمن چشم، بیماری‌های التهابی دیگر مانند آرتریت روماتوئید، و استفاده طولانی مدت از برخی داروها مانند کورتیکوستروئیدها. علاوه بر این، عواملی همچون ضربه به چشم، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید و برخی اختلالات متابولیکی نیز  قادرند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند. بنابراین، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای و  وجود فاکتورهای خطر دیگر ، بر روند پیشرفت آب مروارید تأثیر گذاشته و نیاز به مراقبت‌های ویژه پزشکی را افزایش می دهد.