.jpg)
سل یک بیماری عفونی واگیر دار است که توسط باسیل سل ایجاد می شود و عمدتاً دستگاه تنفسی را درگیر می کند. سل اغلب با سرفه، کاهش اشتها، استفراغ، تعریق شبانه و دمای پایین بدن یا تب خود را نشان می دهد. تشخیص زود هنگام در مبارزه با بیماری و درمان سل ضروری است.
کارشناسان معتقدند یک سوم مردم جهان به بیماری سل مبتلا هستند و در اکثر موارد این بیماری به صورت پنهان و نهفته باقی می ماند و فرد تا زمانی که ویروس در بدن او پیشروی نکند، متوجه وجود آن نمی شود. در ادامه با این مقاله از همراه طب همراه باشید تا درباره بیماری سل بیشتر بدانید.
پرستاران مجرب را به خدمات بگیرید: تزریق سرم در منزل
سل چیست؟
سل یک بیماری عفونی باکتریایی است که توسط باسیل سل ایجاد می شود. بیماری سل در سال 1882 توسط یک پزشک آلمانی به نام روبرت کخ شناسایی شد. به همین دلیل اغلب آنها را باسیل کخ نیز می نامند، باسیل های سل عبارتند از:
مایکوباکتریوم توبرکلوزیس
مایکوباکتریوم آفریقایی
مایکوباکتریوم بوویس (مایکوباکتریوم گاوی)
بر اساس داده های سازمان بهداشت جهانی ، سل یکی از 10 عامل شایع مرگ و میر در جهان است. سل معمولاً به ریه ها حمله می کند، اما می تواند یک یا چند اندام را به طور همزمان درگیر کند.
این بیماری از طریق قطرات منتشر شده در هوا به واسطه عطسه و سرفه منتقل می شود، به همین دلیل بیماری سل یک بیماری مسری و واگیردار به شمار می آید.
خدمات ویژه برای ساکنین غرب تهران: ساکشن ریه در منزل
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به بیماری سل هستند؟
اگر چه همه افراد ممکن است تحت تأثیر سل قرار گیرند، اما افراد که ایمنی آنها کاهش یافته است در معرض خطر بیشتری قرار دارند. افرادی که به عارضه های ذکر شده دچار باشد خطر بیشتری جان آنها را تهدید می کند:
دیابت
سوء تغذیه
اعتیاد به الکل
سرطان
عفونت ویروسی
درمان با کورتیکواستروئیدها و سیتواستاتیک ها
بیشتر بخوانید: روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید چیست؟ عاقبت بیماران روماتیسم مفصلی چه می شود؟
سل چگونه منتقل می شود؟
سل از طریق تماس با ترشحات دستگاه تنفسی بیمار منتقل می شود. در گذشته بیماری سل در اثر نوشیدن شیر گاو های بیمار منتقل می شد، اما اکنون این مسیر آلودگی با با استریل کردن شیر ها از بین رفته است.
منشا عفونت اغلب بیمار مبتلا به سل ریوی است که در هنگام عفونت باسیلی همراه با ترشحات مجاری تنفسی، باسیل سل ترشح می کند که با استنشاق اطرافیان منجر به عفونت می شود. عفونت اغلب در اتاق های بسته و با تهویه ناکافی رخ می دهد.
اگر نیازمند ویزیت شدن توسط متخصص داخلی را دارید فقط با یک تماس از خدمات ویزیت متخصص داخلی در منزل همراه طب بهرمند شوید.
علائم سل چیست؟
در برخی افراد، به خصوص در مراحل اولیه، سل بدون علامت است. سپس بیماری را فقط می توان با اشعه ایکس تشخیص داد. افرادی که سیستم ایمنی بدنشان به خوبی کار می کند، ممکن است حتی اگر آلوده باشند، علائم سل را تجربه نکنند. تخمین زده می شود که تنها کمتر از 10 درصد از افراد آلوده به باسیل سل به بیماری کامل مبتلا می شوند. در بقیه موارد، سل به طور موثر توسط سیستم ایمنی مبارزه می شود، که باعث می شود آن را نهفته، یعنی غیر فعال کند. این نوع سل مسری نیست، اما با گذشت زمان و در شرایط مساعد می تواند فعال شده و به سل کامل تبدیل شود و به افراد دیگر منتقل شود.
در مورد سل ریوی اولیه علامت دار، مایکوباکتریوم ها در آلوئول های ریوی تکثیر می شوند. سیستم ایمنی فرآیند های ایمنی را فعال می کند که هدف آنها خنثی کردن عوامل بیماری زا است. در نتیجه این عمل، التهاب در ریه ها ایجاد می شود که منجر به علائمی مانند:
سرفه همراه با خلط ترشحات
هموپتیزی
درد در قفسه سینه
تب
کاهش وزن
لرز
پوست رنگ پریده
افزایش خستگی
اشکال حاد سل ریوی شدید است، با تب بالا و تنگی نفس شدید، بنابراین نیاز به بستری فوری دارد.
کلیک کنید: ویزیت پزشک در منزل به صورت شبانه روزی و اعزام فوری
سل چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص سل تنها بر اساس علائم بالینی به دلیل ویژگی کم علائم امکان پذیر نیست. بسیاری از بیماری ها وجود دارند که علائم آنها ممکن است شبیه سل ریوی باشد. به همین دلیل انجام تست های تشخیصی تخصصی ضروری است.
در حال حاضر روش های دقیق تر و موثرتری برای تشخیص عفونت فعال و آنتی بادی های پس از عفونت در دسترس هستند. یکی از آزمایشات اساسی کشت و ارزیابی مستقیم خلط بیمار است. کشت آزمایشی است که شامل کشت و شناسایی گونه های باکتریایی موجود در ترشحات خلطآور می شود. در عین حال، ارزیابی مقاومت باکتریایی به آنتی بیوتیک های خاص در دسترس است که برنامه ریزی درمان موثر را بسیار آسان تر می کند.
آزمایش پی سی آر که بر اساس نمونه ای از همان ماده بیولوژیکی انجام می شود، قادر به شناسایی گونه های مایکو باکتری های بیماری زا است.
سل چگونه درمان می شود؟
درمان سل بر عهده متخصص عفونی می باشد. در حال حاضر سل در اکثر موارد قابل درمان است و مهمترین شرط برای بهبودی کامل، تشخیص زودهنگام بیماری است.علائم سل در ابتدای بیماری ممکن است به قدری جزئی باشد که بیمار از مراجعه به پزشک متخصص عفونی غافل شود. اما با شروع بیماری و تأخیر در اجرای درمان نه تنها باعث ایجاد تغییرات برگشت ناپذیر در ریه ها می شود بلکه منجر به عفونت سایر افراد نیز می شود. برای دریافت نوبت برای ویزیت پزشک عفونی در منزل وارد شوید.
درمان سل در درجه اول به دارودرمانی ختم می شود، یعنی استفاده همزمان از چندین داروی ضد سل برای مدت طولانی که اغلب 6 ماه طول می کشد. وظیفه اصلی دارو ها مبارزه با مایکوباکتری هایی است که باعث بیماری می شوند و به جلوگیری از مقاومت دارویی کمک می کند. سپس درمان بر علیه باسیل هایی که به آرامی تقسیم می شوند و آنهایی که خفته هستند هدایت می شود. علاوه بر این، برای درمان سل از داروهای ضد التهابی برای کاهش التهاب بافت های ریه استفاده می شود.
پس از تکمیل فرآیند درمان سل، آزمایش هایی برای وجود باکتری انجام می شود که در صورت منفی بودن نتیجه، درمان تکمیل شده تلقی می شود و در صورت مثبت بودن، درمان ادامه می یابد.
یکی از موارد ضروری که برای درمان سل باید رعایت شود، یک رژیم غذایی مناسب و متعادل غنی از سبزیجات، میوه ها، محصولات با پروتئین بالا و غلات است. بیمار باید ایمنی خود را افزایش دهد، بنابراین باید وعده های غذایی حاوی ویتامین ای و سی ، روی و سلنیوم داشته باشد.
بیشتر بخوانید: مسمومیت غذایی چیست؟ سریع ترین درمان مسمومیت غذایی در خانه
چگونه از سل پیشگیری کنیم؟
شایع ترین منبع عفونت برای ابتلا به بیماری سل، هوا است. یک مایکوباکتریوم درمان نشده می تواند به طور متوسط 10 تا 15 نفر را در سال آلوده کند. بنابراین، اقدامات پیشگیرانه برای مقابله با بیماری های اجتماعی بسیار مهم است. نشان داده شده است که این بیماری ارتباط تنگاتنگی با شرایط زندگی مانند تغذیه، مسکن، کار و تفریح دارد.
مهمترین روش های پیشگیری از سل عبارتند از:
اجتناب از تماس با افرادی که بیمار هستند یا مشکوک به سل هستند
تشخیص سریع و اجرای درمان برای افراد مبتلا به سل
جداسازی افراد مبتلا به سل که در مرحله باسیل هستند
تهویه مکرر اتاق ها
واکسیناسیون علیه سل
واکسن بی سی جی
مهمترین عنصر پیشگیری از سل، واکسیناسیون کل جمعیت است. در لهستان، واکسیناسیون سل یکی از واکسیناسیون های اجباری است که در روزهای اول زندگی کودک، قبل از خروج از زایشگاه انجام می شود.
زخم بستر را به طور قطعی درمان کنید: درمان زخم بستر در منزل