دوران بارداری به‌دلیل تغییرات فیزیولوژیکی و رشد جنین، دوره‌ای حساس است. به همین دلیل، در کنار مراقبت‌های زیادی که مادر باردار باید انجام دهد، مصرف هر نوع دارو، چه با نسخه و چه بدون نسخه، همچنین مکمل‌ها و گیاهان دارویی نیز باید با احتیاط کامل انجام شود. در این مقاله قصد داریم به یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی یعنی سرم زدن در بارداری، دلیل اهمیت احتیاط در این دوران، عوارض آن و خطرات تزریق سرم می‌پردازیم.
چرا باید به سرم در بارداری و انواع داروها اهمیت دهید؟
بسیاری از زنان در دوران باردار به دلایل مختلف داروهایی را مصرف می‌کنند. گاهی اوقات این داروها برای جنین مضر هستند و آسیب‌های زیادی را به آن وارد می‌کنند. برای اینکه به اهمیت احتیاط درباره مصرف داروها در بارداری آگاه شوید، در ادامه نکاتی را بررسی کرده‌ایم.
1. داروها از جفت عبور می‌کنند.
جفت، وظیفه تبادل مواد مغذی و اکسیژن بین مادر و جنین را به عهده دارد و در برابر بسیاری از مواد، مخصوصا داروها، خاصیت نفوذپذیری دارد و برخی از داروها می‌توانند از جفت عبور کرده و وارد جریان خون جنین شوند.
2. اندام‌های جنین در حال تکامل‌اند.
اندام‌های جنین، به‌خصوص در سه ماهه اول بارداری در حال تکامل هستند و در برابر اثرات مضر داروها آسیب‌پذیرترند. حتی مصرف کوتاه‌مدت برخی از داروها می‌تواند منجر به نقص مادرزادی جنین شود. در‌صورت نیاز می‌توانید پس از بارداری، از خدمات فیزیوتراپی در منزل استفاده کنید.
3. اطلاعات کافی درباره تاثیر برخی داروها بر جنین نیست.
یکی دیگر از دلایل اجتناب از مصرف دارو در دوران بارداری می‌تواند این باشد که هنوز تحقیقات کافی در مورد ایمنی اکثر داروها در این دوران انجام نشده است و انجام آزمایشات بالینی روی زنان باردار به‌دلیل خطرات بالقوه برای جنین غیراخلاقی است. در نتیجه، اطلاعات زیادی در مورد خطرناک‌بودن و بی‌خطر‌بودن داروها وجود ندارد. برای اطلاع از سلامت مغز و با تشخیص پزشک، از نوار مغز در منزل استفاده کنید.
4. برخی داروها برای زنان باردار عوارض جانبی دارند.
بعضی داروها عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ یا سرگیجه را در مادر، ایجاد می‌کنند و این عوارض جانبی می‌تواند بر سلامت مادر تاثیر بگذارد.
به همین دلیل، این مسئله خیلی اهمیت دارد که قبل از مصرف هرگونه دارو در دوران بارداری، مادر با پزشک خود به‌طور مستمر در ارتباط باشد و با او مشورت کند. پزشک درباره خطرات و مزایای احتمالی هر دارو برای مادر و جنین مشاوره می‌دهد و کمک می‌کند.
نکاتی جهت تزریق سرم و آمپول در دوران بارداری
اگر شما مادر باردار، دغدغه یک بارداری خوب و موفق را دارید، باید توجه داشته باشید که سرم زدن در بارداری باید تحت‌نظر متخصص و در یک مرکز درمانی معتبر انجام شود؛ زیرا باید ملاحظاتی قبل، در حین و بعد از تزریق برای شما انجام شود.
قبل از انجام هرگونه تزریق، چه آمپول و چه سرم زدن در بارداری، حتماً با پزشک خود مشورت کنید؛ زیرا با توجه به شرایط خاص شما، بهترین راهنمایی و مشاوره را پزشک با توجه به دانش و تجربه خود به شما ارائه می‌دهد و در‌صورت لزوم میزان مصرف دارو و زمان آن را به شما می‌گوید.
در‌صورت احساس ناخوشی یا سرگیجه، از تزریق خودداری کنید و به پزشک خود اطلاع دهید. حتما به پزشک خود در درباره داروها، ویتامین های ضروری برای بدن و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید و یا حتی آلرژی یا سابقه پزشکی، به‌طور کامل اطلاع‌رسانی کنید. سوالات خود را درباره مصرف دارو، تزریق آمپول، سرم و اقدامات احتیاطی در این دوران بپرسید.
در حین تزریق سعی کنید در محیطی آرام این کار برایتان انجام شود تا از هرگونه تنش و استرس به دور باشید و به پهلو یا در حالت دراز کشیده قرار بگیرید تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. پرستار یا تکنسین باید قبل و بعد از تزریق دست‌های خود را به‌طور کامل بشوید و از تجهیزات استریل استفاده کند. شما به‌عنوان یک مادر باردار دغدغه‌مند باید این نکات را در حین تزریق زیر نظر داشته باشید.
بعد از تزریق، محل تزریق را به‌مدت چند دقیقه با یک پد استریل فشار دهید تا از خونریزی جلوگیری کنید و در‌صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی مانند درد، قرمزی، تورم، تب یا بثورات پوستی به پزشک خود اطلاع دهید. سعی کنید حتما بعد از تزریق، مایعات فراوان بنوشید. در‌صورت نیاز، پس از تزریق استراحت کنید تا بدنتان ریکاوری شود. در نظر داشته باشید که تزریق عضلانی در دوران بارداری باید با احتیاط بیشتری انجام شود؛ زیرا ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. در برخی موارد، ممکن است جایگزین‌های خوراکی یا موضعی برای داروها وجود داشته باشد که می‌تواند در دوران بارداری ایمن‌تر باشد.
به یاد داشته باشید که هر بارداری منحصر‌به‌فرد است و بهترین راهنمایی را می‌توانید از پزشک یا مامای خود دریافت کنید و از ملاک قرار‌دادن تجربیات شخصی و صحبت‌های اطرافیان جدا بپرهیزید. در این دوران حتی تزریق آمپول و سرم تقویتی در بارداری برای از بین بردن بی حالی و ضعف بدن نیز نباید به‌صورت خودسرانه و بدون ویزیت متخصص زنان در منزل انجام شود.
بایدها و نبایدهای دارویی در دوران بارداری
استرس خطرناک‌بودن مصرف دارو و تزریق آمپول و سرم در دوران بارداری درباره همه داروها صدق نمی‌کند و جالب است بدانید که برخی از داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌های خاص، برای درمان عفونت در دوران بارداری بی‌خطرند. داروهای دیگری مانند داروهای ضد‌تهوع یا داروهای فشار‌خون ممکن است در برخی موارد نیز لازم باشند. از طرفی، در دوران بارداری باید از برخی داروها اجتناب شود. این داروها می‌توانند باعث نقص مادرزادی، سقط جنین یا سایر مشکلات سلامتی برای جنین شوند. داروهای ایبوپروفن و ناپروکسن، برخی از داروهای ضد‌افسردگی، داروهای ضد‌تشنج و داروهای شیمی‌درمانی از این جمله داروها هستند. در نظر داشته باشید که پیش از اقدام به بارداری و به‌صورت منظم، تست پاپ اسمیر در منزل را انجام دهید.
خطرات سرم در بارداری
همانطور که در قسمت‌های قبلی عنوان شد، تزریق سرم و آمپول در دوران بارداری، مانند هر داروی دیگر، باید با احتیاط کامل انجام شود. برخی از داروها می‌توانند برای سلامتی جنین خطرناک باشند، در‌حالی‌که برخی دیگر ممکن است بی‌خطر باشند و مهم‌ترین نکته این است که قبل از دریافت هرگونه تزریق یا سرم در دوران بارداری، با پزشک یا ماما خود مشورت کنید. برخی از خطرات بالقوه تزریق سرم و آمپول در دوران بارداری شامل نقص مادرزادی هستند؛ زیرا برخی از داروها می‌توانند از جفت عبور کرده، به جنین برسند و باعث نقص مادرزادی شوند. همچنین بعضی از داروها می‌توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند. همانطور که برخی از داروها می‌توانند خطر زایمان زودرس را افزایش دهند، بسیاری از داروها نیز مستعد تاثیر نامطلوب بر رشد جنین هستند. از همین رو باید پیش از هر چیز، از طریق ویزیت متخصص ریه در منزل یا سایر متخصصین مشاوره‌های لازم را بگیرید.
در ضمن، نکاتی وجود دارد که رعایت آن‌ها از جانب مادران باردار اهمیت زیادی دارد و شامل موارد زیر می‌شوند.
- بسیاری از مادران باردار بدون هیچ مشکلی سرم یا آمپول دریافت می‌کنند.
- پزشک صرفا داروهایی را که برای مادر و جنین بی‌خطر باشد، تجویز می‌کند.
- برای اطمینان خاطر بیشتر شما می‌توانید با پرسیدن سوالات و بیان نگرانی‌های خود در مورد خطرات و مزایای داروها و روش‌های درمانی از پزشک خود سوال کنید و در نهایت تصمیم آگاهانه‌ای بگیرید.
- همیشه قبل از دریافت هرگونه دارو به پزشک خود بگویید که باردار هستید.
جلوگیری از عوارض تزریق سرم در بارداری
تزریق آمپول و سرم در دوران بارداری به ظاهر امری ساده به نظر می‌رسد اما برای جلوگیری از عوارض جانبی آن باید مادر باردار نکاتی را رعایت کند. استفاده از سوزن مناسب، رعایت بهداشت فردی، تمیز‌کردن محل تزریق، رعایت دمای دارو، نحوه تزریق و نحوه نگهداری آمپول و سرم در مرکز درمانی و یا منزل از ضروریات است. با رعایت این نکات می‌توان از عوارض تزریق سرم در بارداری جلوگیری کرد.
بر خلاف تصور بسیاری افراد، تزریق سرم در دوران بارداری می‌تواند مزایای زیادی برای مادر و جنین داشته باشد. تزریق سرم می‌تواند کمبود آب بدن را که در دوران بارداری شایع است، جبران کند. تزریق سرم به‌سرعت مایعات و الکترولیت‌ها را به بدن مادر می‌رساند و به رفع کم‌آبی کمک می‌کند.
تهوع صبحگاهی که عارضه شایع و ناخوشایند دوران بارداری است، منجر به کم‌آبی بدن مادر می‌شود و تزریق سرم به جبران مایعات و همچنین الکترولیت‌های از‌دست‌رفته و تسکین تهوع و استفراغ مادر کمک می‌کند. یکی دیگر از مزایای تزریق سرم و آمپول در دوران بارداری، این است که جنین برای رشد و تکامل به مایعات و مواد مغذی نیاز دارد و تزریق سرم می‌تواند به دریافت کافی این مواد مغذی توسط جنین کمک کند. از آنجا که کم‌آبی بدن می‌تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد، تزریق سرم به حفظ هیدراتاسیون مناسب و کاهش خطر زایمان زودرس کمک می‌کند. به‌جز بررسی همه این موارد خطر پارگی مینیسک زانو در بارداری را جدی بگیرید.
سلامت مادر و جنین در دوران بارداری با خدمات سرم در بارداری
همانطور که در این مقاله به آن اشاره کردیم، بارداری یک دوره مهم و حساس برای زنان است. در این دوره، باید داروها و سرم‌های مصرفی کاملا تحت کنترل و نظارت یک پزشک متخصص باشند. همراه طب مجموعه‌ای از بهترین پزشکان، پرستاران و کارشناسان را گرد هم آورده تا بهترین خدمات را در این دوران به شما ارائه کند. این مرکز همه اقدامات ویزیت، درمان و صدور گواهی فوت در منزل را انجام می‌دهد.