علت لایه لایه شدن ناخن چیست؟ همانطورکه امروزه خدمات ناخن در آرایشگاهها جایگاه ویژهای پیدا کرده است و افراد به زیبایی و جذابیت ناخنهایشان اهمیت میدهند، سلامت ناخنها نیز باید برایشان در اولویت باشد. بسیاری از بیماریها ناخن را تهدید میکند، یکی از آنها لایه لایه شدن ناخن است و میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. در این مقاله، به بررسی علل شایع لایهلایه شدن ناخن و راههای پیشگیری، بیماریهای زمینهای مرتبط با آن و درمان خانگی لایه لایه شدن ناخن میپردازیم.
عوامل بروز مشکل لایه لایه شدن ناخن
شایعترین علت لایه لایه شدن ناخن، خشکی است. خشکی ناخن بهدلیل کمبود رطوبت در ناخن رخ میدهد و باعث شکنندهشدن و پوستهپوستهشدن آن میشود. این خشکی میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند قرارگرفتن مکرر در معرض آب و مواد شوینده، هوای خشک، استفاده از لاکپاککنهای حاوی الکل و کمبود ویتامینها و مواد معدنی باشد.
گاهیاوقات ضربهدیدن ناخن و یا سوهانکشیدن بیش از حد و جویدن ناخنها میتواند باعث لایه لایه شدن آن شود.
در این میان نقش عفونتهای قارچی که به آن اونیکومایکوزیس گفته میشود را نباید فراموش کنیم، قارچها باعث ضعیفشدن و لایه لایه شدن ناخن میشوند. این عفونتها معمولاً ناخن پا را درگیر میکنند، اما ممکن است ناخن دست را نیز تحت تاثیر قرار دهند.
برخی از بیماریهای زمینهای مانند کمبود آهن، روی، کمکاری تیروئید و پسوریازیس نیز میتوانند دلیل لایه لایه شدن ناخن باشند. مصرف برخی از داروهای شیمیدرمانی باعث شکنندهشدن و لایه لایه شدن ناخن میشوند.درصورتیکه به هر دلیل دچار این مشکل در ناخن خود شدید حتما به متخصص داخلی و یا پوست مراجعه نمایید.
بیماریهای زمینهای لایه لایه شدن ناخن
طبق مقالههای جامعی که بررسی کردیم علل مختلفی باعث بروز این مشکل میشوند. یکی از این منابع مهم www.healthline.com است که دلایل پوستهشدن ناخن را بیماریها و عادات زیر معرفی میکند.
From infections to the normal side effects of aging, cracked nails have many causes. Women are also more likely than men to have cracked nails, according to the American Osteopathic College of Dermatology. Here are some common causes
Agin
Frequent exposure to water
Frequent manicures and nail polish removal
Fungal infection
Nutritional deficiencies
Psoriasis
Thyroid disorder
پیشتر علتهای لایهلایهشدن ناخنها را بیان کردیم، علاوهبر آن، برخی بیماریهای زمینهای وجود دارند که منجر به لایهلایهشدن ناخنها میشوند. در ادامه به معرفی این بیماریها و مشکلات عامل لایه لایه شدن ناخن میپردازیم.
کمبود آهن
کمخونی و فقر آهن از عوامل اصلی و علت لایه لایه شدن ناخن است. وجود آهن جهت تولید هموگلوبین که اکسیژن را در سراسر بدن حمل میکند، در بدن ضرورت دارد. در نتیجه کمبود آهن میتواند باعث شکنندهشدن و لایه لایه شدن ناخنها شود. برای درمان انواع بیماریها میتوانید برای روشهایی مثل فصد خون در منزل اقدام کنید.
کمبود روی
روی یک ماده معدنی ضروری برای بدن است که جهت بهبود عملکرد سیستم ایمنی، ترمیم بافت و رشد سلولی مهم است. بنابراین کمبود روی میتواند باعث شکنندهشدن و ضعیفشدن ناخنها شود و افراد باید سعی کنند قبل از اینکه ناخنهایشان درگیر مشکل لایه لایه شدن و شکستگی شود، روی کافی بدنشان را تامین کنند. درضمن برای تقویت سیستم ایمنی بدن میتوانید از روش درمانی سرم تراپی در منزل یا درمانگاه استفاده کنید.
کمکاری تیروئید
کمکاری تیروئید بهعنوان علت لایه لایه شدن ناخن، زمانی رخ میدهد که در آن غده تیروئید بهاندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند. هورمونهای تیروئید برای رشد مو و ناخن، ضروری هستند و کمکاری تیروئید میتواند باعث شکنندهشدن و ضعیفشدن ناخنها شود. برای کمکاری تیروئید داروها و آمپولهایی وجود دارد که میتوانید استفاده کنید. در این راستا تزریقات در منزل میتواند مشکلات شما برای مراجعه به درمانگاه را از بین ببرد.
پسوریازیس
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی و علت لایه لایه شدن ناخن است که باعث التهاب پوستی هم میشود. این التهاب قابلیت این را دارد که ناخنها را درگیر کرده و آنها را ضعیف و شکننده کند. در برخی موارد، پسوریازیس باعث ایجاد لکههای متناوب سفید و صورتی روی ناخنها نیز میشود. این بیماری خصوصا در دوران بارداری به مراقبت نیاز دارد. از همین رو، برای تقویت بدن میتوانید از تزریق سرم در بارداری استفاده کنید.
لیکن پلان
لیکن پلان نیز نوعی بیماری خودایمنی است و میتواند پوست، مو و ناخنها را تحتتاثیر قرار دهد و باعث ضعیفشدن و شکنندهشدن ناخنها و همچنین ایجاد خطوط طولی سفید یا قهوهای روی ناخنها شود.
بیماری سلیاک
یکی دیگر از بیماریهای خودایمنی، سلیاک است که در آن سیستم ایمنی به گلوتن، حمله میکند. این حمله میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در جذب مواد مغذی، از جمله آهن و روی شود و در نتیجه آن، علت لایه لایه شدن ناخن میشود.
راههای پیشگیری از لایه لایه شدن ناخن
حتما شنیدهاید که پیشگیری راحتتر از درمان است. برای اینکه ناخن به مشکل لایه لایه شدن دچار نشود، روشهایی برای پیشگیری وجود دارد که در ادامه بررسی میکنیم.
ناخنها را مرطوب نگه دارید
برای برطرفکردن مشکل لایه لایه شدن ناخن، بهطور منظم از یک مرطوبکننده دست و ناخن استفاده کنید، بهتر است بعد از شستشوی دستها حتما این کار انجام شود.
از دستکش استفاده کنید
بهطور کلی مواد شوینده میتواند یک دلیل برای لایه لایه شدن ناخن باشد. از همین رو باید هنگام انجام کارهایی که با آب و مواد شوینده سروکار دارند، از دستکش استفاده کنید.
از لاک و استون زیاد استفاده نکنید
برای اینکه احتمال لایه لایه شدن ناخنهایتان کم شود، استفاده از لاک و لاک پاککن را محدود کنید و از لاکپاککنهای بدون الکل استفاده کنید.
ناخنها را ملایم سوهان بکشید
ناخنهای خود را بهطور ملایم و با حرکات یکسان سوهان بکشید. از سوهان کشیدن بیش از حد ناخنها خودداری کنید.
غذاهای سالم مصرف کنید
رژیم غذایی سالمی که سرشار از ویتامین های لازم بدن و مواد معدنی بهخصوص بیوتین، آهن و روی باشد، استفاده کنید.
استرس خود را مدیریت کنید
استرس یکی از عوامل شکنندهشدن و لایه لایه شدن ناخن محسوب میشود. سعی کنید با روشهایی مثل مدیتیشن، یوگا و ورزش استرس و اضطراب خود را کنترل کنید.
درمان خانگی لایه لایه شدن ناخن
متخصص داخلی برای درمان لایه لایه شدن ناخن، ابتدا علت زمینهای آن را بررسی میکند. در برخی موارد، ممکن است تغییر در سبک زندگی برای درمان کافی باشد. بهطور مثال، گاهی برای درمان خانگی لایه لایه شدن ناخن باید کارهایی از قبیل مرطوب نگهداشتن آنها و استفاده از دستکش هنگام کار با مواد شیمیایی را انجام دهید تا این مشکل برطرف شود.
اما در مواردی، ممکن است درمانهای پزشکی مانند داروهای ضدقارچ، مکملهای غذایی لازم باشد. تغذیه روزانه اهمیت زیادی دارد و بهطور کلی توجه کافی به آن و گوارشتان داشته باشید. برای برطرفکردن مشکلات گوارشی میتوانید از روشهای درمانی مثل تنقیه در منزل استفاده کنید.
چه زمانی باید برای لایه لایه شدن ناخن به پزشک مراجعه کرد؟
اگر لایه لایه شدن ناخن شما شدید و ادامهدار است و با قرمزی، تورم و یا درد همراه است، باید به فکر ویزیت پزشک در منزل یا درمانگاه باشید. پزشک میتواند علت لایه لایه شدن ناخن کودکان و بزرگسالان را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.
اگر مشکل لایه لایه شدن ناخن درمان نشود
بسیاری از افراد نسبت به علت لایه لایه شدن ناخن و درمان آن بیتفاوت هستند و یا دوره درمان خود را کامل نمیکنند. غافل از اینکه این بیماری درصورت درماننشدن میتواند اثرات زیانباری را برای سلامت فرد به دنبال داشته باشد. اگر مشکل لایه لایه شدن ناخن درمان نشود، میتواند عواقب مختلفی بهدنبال داشته باشد. بهعنوان مثال ظاهر ناخوشایندی داشته باشد و باعث خجالت فرد شود. همچنین ناخنهای لایه لایه شده بیشتر در معرض شکستگی و ترکخوردگی هستند. در برخی موارد نیز، لایه لایه شدن ناخن میتواند با درد و ناراحتی همراه باشد. عفونت قارچی یا باکتریایی نیز باعث تشدید این مشکل میشوند.
لایه لایه شدن ناخن میتواند آنقدر شدید باشد که منجر به ازدسترفتن کامل ناخن شود. ناخنهای لایهلایه میتوانند انجام برخی از فعالیتهای روزمره، مانند تایپکردن یا نواختن آلات موسیقی را دشوار کنند.
لایه لایه شدن ناخن دائمی است؟
این سوال افرادی است که ناخنهایشان لایهلایه شده است و نگران دائمی بودن این وضعیت هستند؛ زیرا در واقع ناخنهایشان زیبایی اولیه را از دست داده است. در جواب این سوال باید بگوییم خیر؛ لایه لایه شدن ناخن دائمی نیست و با درمان مناسب و تغییر سبک زندگی، قابل رفع است.
البته باید توجه داشت که مدت زمان بهبودی بهعلت زمینهای لایه لایه شدن ناخن بستگی دارد. اگر لایه لایه شدن ناخن ناشی از خشکی باشد، میتوان با مرطوب نگه داشتن ناخنها و استفاده از کرمهای مرطوبکننده در عرض چند هفته درمان را به پایان رساند. ولی اگر دلیل لایه لایه شدن ناخن ضربه به آن باشد، با رشد مجدد خود ترمیم میشود که ممکن است این فرآیند چند ماه طول بکشد.
اما اگر دلیل لایه لایه شدن ناخن عفونت قارچی باشد، درمان با داروهای ضدقارچ ممکن است چند ماه طول بکشد. در نهایت درصورتیکه مشکل ناخن ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، درمان لایه لایه شدن ناخن به کنترل بیماری زمینهای بستگی خواهد داشت.
اگر لایه لایه شدن ناخن شدید باشد و با رعایت نکات فوق بهبود نیابد توصیه میشود فرد به متخصص داخلی مراجعه کند.
آیا لایه لایه شدن ناخن مسری است؟
لایه لایه شدن ناخن بهطور کلی مسری نیست و همانطورکه گفته شد میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله خشکی، ضربه به ناخن، بیماریهای زمینهای و مصرف برخی داروها باشد. تنها درصورتیکه لایه لایه شدن ناخن ناشی از عفونت قارچی باشد، میتواند به دیگران سرایت کند. عفونتهای قارچی ناخن، که به آن اونیکومایکوزیس نیز میگویند، میتوانند از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا از طریق تماس با سطوح آلوده مانند کف حمام یا استخر منتقل شوند. در ادامه لیستی از علائم عفونت قارچی ناخن آماده کردهایم.
- تغییر رنگ ناخن (زرد، سفید یا قهوهای)
- ضخیمشدن یا شکنندهشدن ناخن
- پوستهپوستهشدن یا خردشدن ناخن
- درد یا حساسیت در ناخن
اگر مشکوک به عفونت قارچی ناخن هستید، مهم است که به پزشک متخصص داخلی و یا متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک با معاینه ناخنها و انجام آزمایشهای لازم، عفونت قارچی را تشخیص داده و درمان را شروع خواهد کرد. درمان عفونتهای قارچی ناخن معمولا با داروهای ضدقارچ خوراکی یا موضعی انجام میشود.
برای جلوگیری از عفونت قارچی ناخن چه کنیم؟
همیشه نکاتی وجود دارد که درصورت رعایت آنها میتوانید از عفونتهای قارچی جلوگیری کنید. این نکات شامل عادات و رفتارهایی است که باید در طولانیمدت آنها را رعایت کنید. در ادامه به این نکات رفتاری مهم اشاره کردهایم.
- پاهای خود را خشک و تمیز نگهدارید.
- درزمان راهرفتن روی زمینهای مرطوب یا گرم مثل استخر و سالن باشگاه ورزشی صندل بپوشید.
- بهطور مرتب پاهای خود را با آب گرم و صابون بشویید و کاملاً خشک نمایید. این کار به جلوگیری از عفونت قارچی کمک خواهد کرد.
- از پوشیدن کفشهای تنگ و بیکیفیت خودداری کنید.
- هرروز یک جفت جوراب تمیز بپوشید و یک جفت هم برای تعویض همراه داشته باشید.
از پیشگیری تا درمان لایه لایه شدن ناخن با همراه طب
حالا میدانید که لایه لایه شدن ناخنها میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. از طرف دیگر درمان آن اهمیت زیادی دارد؛ زیرا درصورتیکه برای حل آن اقدام نکنید، زندگی روزمره و زیبایی شما را برهم میزند. یکی از راههای تشخیص و درمان این مشکل، کمکگرفتن از یک پزشک متخصص در این حوزه است. همراه طب مجموعهای از بهترین متخصصان را در حوزههای مختلف به شما معرفی میکند. به این ترتیب از ویزیت متخصص ریه در منزل تا پزشکان در رشتههای دیگر مثل قلب، زنان، ارتوپد، فیزیوتراپی و… با همراه طب امکانپذیر است.