بالا بردن سریع فشار خون در منزل
شاید برای شما و یا یکی از اطرافیانتان اتفاق افتاده باشد که دچار افت فشار خون شده اید و از یکی از موسسه های خدمات درمانی، پزشکی به منزل شما اعزام شده تا علت را بررسی کرده و درمان مناسب را ارائه دهد. در هنگام ویزیت دکتر در منزل ، برای بالابردن سریع فشار خون، از روشهای مختلفی استفاده میشود که به علت و شدت افت فشار خون بستگی دارد. در مواردی که افت فشار خون شدید است، پزشک معمولا داروهای خوراکی یا تزریقی مانند اپینفرین یا فنلپرامین را برای افزایش سریع فشار خون تجویز می کند.تزریق مایعات داخل وریدی نیز میتواند به افزایش حجم خون و در نتیجه افزایش فشار خون کمک کند.گاهی با وصل کردن سرم در منزل فشار خیلی سریع متعادل می شود.گاهی نیز فقط با بالا بردن پاها، عمل خونرسانی به قلب انجام شده و فشار خون افزایش می یابد.نهایتا در مواردی که افت فشار خون ناشی از کمبود اکسیژن باشد، از اکسیژنتراپی استفاده می شود.
باید توجه داشت که افزایش سریع فشار خون میتواند خطرناک باشد و باید صرفا توسط متخصصان علم پزشکی انجام شود.شما کافیست که در صورت مشاهده علائم شدید افت فشار خون مانند تشنج یا از دست دادن سطح هوشیاری بیمار، فوراً با مراکز خدمات درمانی و یا اورژانس تماس بگیرید.
علت های افت فشار خون (هایپوتانسیون)
زمانی که فشار خون به طور مداوم پایینتر از حد طبیعی باشد.فرد به اصطلاح دچار افت فشار می شود. فشار خون نرمال برای افراد بزرگسال کمتر از 120/80 میلیمتر جیوه در نظر گرفته میشود.علت های زیادی وجود دارند که باعث افت فشار خون می شوند و به دو دسته کلی تقسیم میشوند. برخی عوامل مربوط به بیماری هستند و برخی دیگر به دلیل سبک زندگی افراد. ممکن است گاهی ترکیبی از این عوامل باعث افت فشار خون مزمن شود.
1. عوامل مربوط به بیماریها
● بیماری های قلبی: ضربان قلب پایین،نارسایی قلبی، حمله قلبی، مشکلات دریچههای قلب و گرفتگی رگ های قلب باعث میشوند که قلب جهت تامین جریان خون مداوم نتواند درست عمل کند و این مسئله در نهایت منجر به هایپوتنشن یا افت فشار خون خواهد شد.
● دیابت: دیابت این توانایی را دارد که به اعصاب و رگهای خونی آسیب برساند و در نتیجه در تنظیم فشار خون اختلال ایجاد کند.
● بیماریهای عصبی: برخی از بیماریهای عصبی مانند بیماری پارکینسون و سندرم گیلن باره بر روی سیستم عصبی که مسئول تنظیم فشار خون است، تأثیر می گذارد.
● کمخونی: به دلیل کمبود گلبولهای قرمز یا هموگلوبین ،اکسیژن کافی به اندامها و بافتها نمیرسد و افت فشار خون اتفاق می افتد.می توانید به سادگی با آزمایش در منزل ، از کم خونی خود مطلع شوید.
● کمآبی بدن: تعریق، اسهال یا استفراغ که باعث از دست رفتن آب بدن می شوند، از دلایل افت فشار خون می باشند.
● خونریزی: خونریزی شدید یکی از عواملی است که میتواند به کاهش حجم خون و افت فشار خون منجر شود.
● مصرف داروها: عوارض جانبی برخی از داروها مانند داروهای ضد فشار خون، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد اضطراب و داروهای پارکینسون افت فشار خون می باشد.
2. عوامل مربوط به سبک زندگی
● تغییرات ناگهانی در وضعیت: یکدفعه ایستادن یا سریع دراز کشیدن باعث افت فشار خون وضعیتی می شود.
● گرمای هوا : از آنجا که در هوای گرم، رگهای خونی گشاد میشوند، خون بیشتری به سطح پوست جریان می یابد و در نهایت منجر به افت فشار خون می شود.
● مصرف بیش از اندازه الکل: مصرف بیش از حد الکل به رگهای خونی آسیب می رساند و در نتیجه در تنظیم فشار خون اختلال ایجاد می کند.
● کمبود مواد مغذی: کمبود برخی از مواد مغذی مانند ویتامین B12 و منیزیم به افت فشار خون منجر می شود.
پیشگیری از افت فشار خون
برای پیشگیری از افت فشار خون لازم است تا اقداماتی را انجام دهید.به طور مثال اگر برای کنترل فشار خون، پزشک برای شما دارو تجویز کرده است،حتماً آنها را طبق دستور،مصرف کنید.یکی دیگر از اقدامات برای پیشگیری از افت فشار، نوشیدن آب و مایعات کافی است به خصوص در هوای گرم یا هنگام ورزش، نوشیدن مایعات از کمآبی بدن شما که میتواند منجر به افت فشار شود،جلوگیری می کند.اگر میخواهید که دچار افت فشار ناگهانی نشوید،بعد از نشستن یا دراز کشیدن، به آرامی بلند شوید.همچنین از آنجا که مصرف بیش از حد الکل به رگهای خونی آسیب می رساند، لذا الکل را محدود و یا ترک کنید تا در تنظیم فشار خون شما اختلال ایجاد نشود.همانطور که می دانید مصرف غذاهای سالم و متعادل که حاوی میوهها، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای سالم باشد به تنظیم فشار خون شما کمک می کند. از طرفی چاقی میتواند خطر ابتلا به افت فشار خون را افزایش دهد.سعی کنید استرس خود را مدیریت کنید و با تکنیکهایی مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق فشار خون خود را در حالت متعادل نگه دارید. و به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید تا فشار خون خود را بررسی کرده و از سلامت کلی بدن خود اطمینان حاصل کنید.
چه افرادی بیشتر در معرض افت فشار خون قرار دارند؟
افت فشار خون یا هایپوتانسیون میتواند در افراد مختلفی رخ دهد، اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.اولین گروه در معرض خطر، افراد مسن می باشند.افراد بالای 65 سال به دلیل تغییرات سیستم قلبی عروقی و مصرف برخی داروها، بیشتر در معرض خطر افت فشار خون هستند. همچنین افرادی که از بیماریهای قلبی، دیابت، بیماریهای عصبی، کمخونی و یا کمآبی بدن رنج میبرند، خطر افت فشار خون آنها را تهدید می کند.افت فشار خون در دوران بارداری به ویژه در سه ماهه دوم و سوم شایع است. به همین دلیل مادران باردار باید مرتبا فشار خون خود را کنترل کنند. همچنین افراد دارای سابقه خانوادگی افت فشار، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند.افراد لاغر هم از آن دسته افرادی می باشند که به دلیل حجم خون کمتر، بیشتر در معرض افت فشار خون وضعیتی قرار دارند.
چه زمانی افت فشار خون خطرناک میشود؟
همیشه افت فشار خون به راحتی برطرف نمی شود. اگر افت فشار خون با علائمی مانند سرگیجه، غش، تاری دید، تعریق، تهوع یا خستگی همراه باشد، میتواند خطرناک باشد.
همچنین افراد مبتلا به بیماریهای قلبی، دیابت، بیماریهای عصبی یا کمخونی در معرض خطر عوارض ناشی از افت فشار خون هستند و افراد مسن نیز پس از غذا خوردن یا بلند شدن ناگهانی دچار کاهش فشار خون می شوند.
نهایتا می توان به نقش داروهای فشار خون، ضد افسردگیها و داروهای آرامبخش اشاره کرد که باعث افت فشار خون می شوند.
غذاهایی برای افزایش فشار خون
نقش برخی از غذاهایی که میتوانند به افزایش فشار خون کمک کنند را نباید نادیده گرفت. این غذاها عبارتند از غذاهای شور که نمک سدیم را افزایش میدهند و باعث احتباس مایعات در بدن شده و در نتیجه، فشار خون را افزایش می دهند.نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابههای انرژیزا به طور موقت فشار خون را افزایش می دهند.
همچنین غذاهای سرشار از لیکورین نیز گزینه مناسبی برای بالا بردن فشار خون به حساب می آیند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که جنسینگ نیز میتواند به افزایش فشار خون کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فردی علائم هایپوتنشن را که پیشتر به آن اشاره کردیم را تجربه میکند، به خصوص اگر شدید باشد یا به طور مکرر اتفاق بیفتد، باید به پزشک مراجعه کند. هایپوتنشن میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر باشد و نباید آن را نادیده گرفت. بنابراین مهم است که توسط یک پزشک متخصص بررسی شود.
نحوه اندازهگیری فشار خون
برای اندازهگیری فشار خون به طور کلی از دستگاهی به نام فشارسنج کمک گرفته می شود. دو نوع اصلی فشارسنج وجود دارد:
● فشارسنج دستی: این دستگاه شامل یک بازوبند، یک مانومتر و یک گوشی پزشکی است.
● فشار سنج دیجیتالی: این دستگاه به طور خودکار فشار خون را اندازهگیری میکنند و نتایج را روی صفحه نمایش نشان میدهد.
مراحل اندازهگیری با فشار خون دستی
سعی کنید قبل از اندازهگیری فشار خون، به مدت 5 تا 10 دقیقه در محیطی آرام و بدون تنش قرار گیرید و از مصرف کافئین، نیکوتین و فعالیتهای سنگین خودداری کنید. ابتدا بازوبند را به دور بازوی چپ خود، کمی بالاتر از آرنج ببندید.پمپ را فشار دهید تا بازوبند به اندازه کافی باد شود تا فشار به نقطه ای برسد که نبض شما قطع گردد.گوشی پزشکی را روی شریان داخل آرنج قرار دهید. با رها کردن آهسته هوا از طریق دریچه، به صدای گوشی پزشکی گوش دهید. اولین صدایی که میشنوید فشار سیستولیک و آخرین صدایی که میشنوید فشار دیاستولیک است.
مراحل اندازهگیری فشار خون با دستگاه دیجیتال
مانند دستگاه دستی، قبل از اندازهگیری فشار خون به مدت 5 تا 10 دقیقه استراحت کنید.بازوبند دستگاه را به آرنج دست خود وصل کنید و دکمه شروع را فشار دهید. دستگاه به طور خودکار فشار خون شما را اندازهگیری میکند.
فشار خون طبیعی
باید بگوییم که فشار خون طبیعی در افراد مختلف متفاوت است. به طور کلی، فشار خون طبیعی در بزرگسالان به شرح زیر است:
● فشار خون طبیعی: کمتر از 120/80 میلیمتر جیوه
● فشار خون بالا: 120/80 میلیمتر جیوه یا بالاتر
اگر فشار خون پایین دارید و یا فشار خون بالا شما را اذیت میکند، با پزشک برای کنترل آن همکاری کنید. پزشک برای شما دارو تجویز می کند و همچنین تغییراتی در سبک زندگی مانند کاهش وزن، افزایش فعالیت بدنی، رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف نمک را توصیه خواهد کرد.میتوانید برای اندازه گیری فشار خون با موسسه هایی که کار اعزام کادر درمان را در سریعترین زمان انجام می دهند، کمک بگیرید آنها همچنین خدماتی مانند سونوگرافی در منزل ، فیزیوتراپی در منزل و تزریقات در منزل شبانه روزی را برای بیماران انجام میدهند.