افراد بالای 65 سال و به‌طور کلی سالمندان در معرض خطر ابتلا به کم‌خونی هستند. این کم‌خونی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که باید تشخیص داده شود. در واقع روش درمان کم‌خونی تا حد زیادی به منشاء و دلیل آن بستگی دارد. اگر در زمان مناسب نتوانید این مشکل را تشخیص دهید، عوارض مختلفی را به همراه می‌آورد. اگر سالمندی در نزدیکی شماست و در معرض خطر کم‌خونی است، باید اطلاعات کافی درباره آن داشته باشید. در ادامه این مقاله قصد داریم به‌طور مفصل درباره دلایل کم خونی در سالمندان، نحوه درمان، علائم و سایر جزئیات مربوط به آن صحبت کنیم.
علت کم خونی در سالمندان
طبق اطلاعاتی که در سایت www.healthline.com وجود دارد، دلایل کم خونی در سالمندان متنوع است.
.There are many causes of anemia in older adults. Often, anemia is the result of chronic conditions, medications, or nutritional deficiencies
:Common causes include
certain medications, including ACE inhibitors and anticonvulsants
chemotherapy treatment
ulcers
liver disease
kidney disease
thyroid conditions
stomach inflammation
intestinal inflammation
nutritional deficiencies
"دلایل مختلفی برای کم خونی سالمندان وجود دارد. اغلب، کم خونی در نتیجه شرایط مزمن، داروها یا کمبود مواد مغذی اتفاق می‌افتد
- مصرف داروهایی مثل مهارکننده ACE و ضد‌تشنج‌ها
- بیماری‌های تیروئید
- بیماری کلیوی
- شیمی‌درمانی
- زخم‌ها
- بیماری کبد
- التهاب روده
- التهاب مهده
- کمبود تغذیه."
به‌طور کلی، علل زیادی برای کم خونی در سالمندان وجود دارد. در واقع کم‌خونی در نتیجه بیماری‌های خاص یا سبک زندگی فرد اتفاق می‌افتد. در‌صورتی‌که هر‌یک از علائم بالا را در سالمند خود مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید و شرح حال دقیقی ارائه دهید. برای کنترل بهتر بیماری‌ها در سن بالا باید با کم‌خونی یا عوارض دیالیز در افراد مسن آشنا شوید.
علائم کم خونی در سالمندان
علائم کم خونی در مردان مسن یا زنان مسن به دلیل و شدت آن بستگی دارد. گاهی اوقات کم‌خونی به‌قدر خفیف است که در ابتدا هیچ علامت خاصی ندارد. اما پس از مدتی علائم جدید پدیدار می‌شوند و با شدید‌تر‌شدن کم‌خونی، علائم هم بیشتر می‌شود. این نکته هم وجود دارد که اگر بیماری دیگری باعث این مشکل شده باشد، می‌تواند علائم کم خونی در زنان یا مردان مسن را پنهان کند. در این صورت فقط با آزمایش به وجود کم خونی پی خواهید برد. پیش از آن می‌توانید با علائم کم خونی در سالمندان متوجه وجود آن شوید.
- خستگی
- ضعف
- تنگی نفس
- پوست رنگ‌پریده یا زرد
- ضربان قلب نامنظم
- درد قفسه سینه
- دست و پای سرد
- سردرد
تشخیص کم خونی شدید در سالمندان
همانطور‌که گفتیم کم‌خونی در سالمندان با ویزیت پزشک و آزمایش قابل تشخیص است. رایج‌ترین آزمایش کم‌خونی، شمارش کامل خون (CBC) نام دارد. در این آزمایش گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌های خون مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد. خدمات چکاپ سلامتی در منزل وجود کم خونی یا سایر بیماری‌ها را تایید یا رد کند. اگر این فرضیه تایید شود، با استفاده از تست‌های دیگر باید دلیل آن را پیدا کنید تا در نهایت با کمک پزشک به درمان شدید در سالمندان برسید.
درمان کم خونی در سالمندان
درمان کم خونی شدید در سالمندان بر‌اساس نوع و شدت آن متفاوت است. به‌عنوان مثال، اگر کم‌خونی ناشی از کمبود مواد مغذی باشد، احتمالا پزشک مکمل‌های غذایی را تجویز می‌کند یا توصیه‌هایی برای تغییر رژیم غذایی خواهد داشت. از طرف دیگر اگر کم‌خونی ناشی از زخم باشد، درمان زخم در دستور کار قرار می‌گیرد.
مدیریت و درمان این مشکل در سالمندان می‌تواند شامل استفاده از مکمل‌هایی ساده و کنترل رژیم غذایی تا رویکردهای درمانی پیچیده باشد. در ادامه چند قرص کم خونی برای سالمندان را معرفی کرده‌ایم.
- مکمل آهن
- سولفات آهن
- فروس گلوکونات
- فومارات آهن
- آهن پلی‌ساکارید
- مکمل B12
- مکمل فولات
علاوه‌بر مصرف قرص و مکمل‌های خاص، تغذیه سالم شامل مجموعه مواد غذایی زیر اهمیت زیادی دارد.
- غذاهای دریایی
- گوشت قرمز
- لوبیا
- غلات کامل
- سبزیجات
برای اینکه این مکمل‌ها به‌خوبی اثر کنند، به یاد داشته باشید که نباید آنتی اسید‌ها یا کلسیم نباید تا 4 ساعت پس از مصرف آهن، بخورید. علاوه بر آن مصرف ویتامین سی با آهن به جذب سریع آن کمک زیادی می‌کند.
در نهایت سایر روش‌های درمان کم خونی در سالمندان شامل موارد زیر می‌شود.
- انتقال خون
- جراحی طحال
- تغییر دارو یا دوز دارو
- درمان‌های کورتیکواستروئیدی
- جراحی برای ترمیم رگ‌های خونی
در ضمن تزریق خون برای کم خونی در منزل راه دیگری است که پزشک می‌تواند برای شما تجویز کند.
عوامل موثر بر ریسک ابتلا به کم خونی در مردان مسن
به‌طور کلی، افراد مسن به‌دلیل سن بالا، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کم‌خونی هستند اما عوامل دیگری هم وجود دارد که ریسک ابتلا به کم‌خونی را افزایش می‌دهد و شامل موارد زیر هستند.
- هر شرایطی منجر‌به از دست دادن خون
- نارسایی کلیه
- بیماری مزمن
- برخی بیماری‌های خودایمنی
- اعتیاد به الکل
- مصرف داروهای خاص
- عفونت زیاد
پیشگیری از کم خونی شدید در سالمندان
با توجه به اینکه کم خونی در نتیجه اختلال خاصی در سلامت بدن حاصل می‌شود، امکان پیشگیری از آن وجود ندارد. اما اقدامات خاصی وجود دارد که می‌توانید با انجام آن‌ها، مواد مغذی مورد نیاز بدن را مصرف کنید. خوردن غذاهای غنی از آهن مثل گوشت، عدس، سبزیجات تیره، لوبیا و غذاهای سرشار از فولات مثل نان، پاستا، برنج و میوه به پیشگیری از ابتلا به کم‌خونی در سالمندان کمک می‌کند. همچنین ویتامین B12 و C را حتما در رژیم غذایی خود داشته باشید. معمولا علت کم خونی شدید در سالمندان به‌خاطر کمبود همین مواد مغذی در رژیم غذایی است. در شرایط حاد و برای مراقبت از بیماران خاص می‌توانید از خدمات پرستاری سالمند در منزل استفاده کنید.
نیاز به ویزیت پزشک و درمان کم خونی شدید در سالمندان
در نهایت، درمان کم خونی در سالمندان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا اگر درمان نشود مشکلاتی مثل خستگی شدید، بیماری قلبی و احتمال مرگ را به همراه می‌آورد. در‌صورتی‌که یکی از علائم ذکر‌شده این مقاله را در سالمند نزدیک به خود مشاهده کردید، باید فورا با پزشک مشورت کنید و اقدامات لازم را به کار بگیرید. این اقدامات می‌تواند رعایت رژیم غذایی خاص یا مصرف قرص کم خونی برای سالمندان باشد. در وهله اول می‌توانید از خدمات همراه طب برای ویزیت و درمان پزشک در محیط امن خانه استفاده کنید. همراه طب علاوه‌بر ویزیت و درمان بیماری‌ها، خدمات دیگری مثل تخت بیمارستانی اجاره ای هم ارائه می‌دهد.