شاید شما با دیدن لکه هایی روی پوست بدنتان که گاها همراه خارش هستند، دچار نگرانی شده اید و حالت ناخوشایندی برایتان ایجاد شده. بله درست است،این لکه ها کهیر هستند و ما قصد داریم در این مقاله به بررسی این پدیده بپردازیم. کهیر یک واکنش آلرژیک حاد یا مزمن است که با برجستگیهای قرمز رنگ و خارشدار روی پوست بروز میکند. این برجستگیها به صورت تکههای بزرگ یا کوچک و به اشکال مختلف روی بدن ظاهر میشوند. کهیر میتواند به صورت خفیف و یا شدید در هر فردی و در هر سنی رخ دهد .
علت ایجاد کهیر
در واقع علت دقیق و مشخصی برای همه افراد به صورت یکسان نمیتوان در نظر گرفت و میتواند به عوامل مختلف زیر مربوط باشد:
● آلرژیها
تماس با آلرژنهایی مثل غذاها (تخممرغ، آجیل، شیر)، داروها (آنتیبیوتیکها، آسپرین)، نیش حشرات، گرده گیاهان و مواد شیمیایی میتوانند منجر به بروز کهیر شوند.
● عفونتها
عفونتهای ویروسی، باکتریایی یا قارچی یکی از عوامل ایجاد کهیرند.
● بیماریهای خود ایمنی
زمانی که سیستم ایمنی بدن به بافتهای خود حمله میکند فرد دچار خودایمنی و در نهایت پدیدار شدن کهیر میشود.
● عوامل فیزیکی
گرما، سرما، فشار، نور خورشید، ورزش و تعریق نیز در کهیر زدن نقش دارند.
● عوامل روانی
استرس، اضطراب و افسردگی فاکتوری برای ایجاد کهیر و یا تشدید آن می باشد.
● برخی بیماریهای مزمن
بیماریهای تیروئید، دیابت، لوپوس و برخی سرطانها نیز پیش زمینه ای برای کهیر می باشند.
علائم کهیر
علائم اصلی کهیر عبارتند از برجستگیهای قرمز رنگ و خارشدار که این برجستگیها میتوانند در هر نقطه از بدن ظاهر شوند و اندازه و شکل آنها متغیر است.علاوه بر برجستگیها،امکان تورم در نواحی مختلف بدن، به ویژه صورت، لبها و پلکها، وجود دارد. برخی افراد علاوه بر خارش، احساس سوزش نیز در محلی که کهیر بروز میکند، دارند.
انواع کهیر را بشناسیم!
علت تنوع کهیر، انواع مختلف آن است. هر نوع کهیر، علل، علائم و روشهای درمانی خاص خود را دارد. در ادامه، به بررسی انواع کهیر میپردازیم:
۱. کهیر حاد
کهیر حاد نوع شایع کهیر است که غالبا با تورم و قرمزی پوست همراه است.علت اصلی کهیر حاد در بسیاری از موارد مشخص نیست، اما برخی از عوامل شایع آن شامل آلرژی به غذاها، داروها، نیش حشرات، عفونتها، و استرس میباشد. این واکنش گاها خود به خود برطرف میشود، اما برای تسکین علائم و عوارض آن، مراجعه به پزشک ضروری است. درمان کهیر حاد شامل استفاده از آنتیهیستامینها و در برخی موارد، داروهای کورتیکواستروئید نیز می باشد.
۲. کهیر مزمن
کهیر مزمن نوعی واکنش آلرژیک پوستی است که بیش از شش هفته ادامه مییابد و به طور مکرر عود کرده و فرد را دچار کلافگی می کند. بر خلاف کهیر حاد که علت مشخصی دارد، علت کهیر مزمن نامشخص است. این عارضه با ظاهر شدن برجستگیهای قرمز رنگ و خارشدار روی پوست فرد ظاهر میشود. خارش شدید و مزمن کیفیت طبیعی زندگی فرد را به شدت کاهش می دهد. باید بگوییم که عوامل مختلفی از جمله اختلالات خود ایمنی، عفونتها، برخی داروها و عوامل محیطی در ایجاد کهیر مزمن نقش دارند. پزشکان به جهت درمان کهیر مزمن،اجتناب از عوامل محرک، استفاده از داروهای ضد حساسیت، و در برخی موارد، درمانهای تخصصیتر مانند ایمونوتراپی را در نظر میگیرند.
۳. کهیر فیزیکی
کهیر فیزیکی نیز نوع دیگری از کهیر و واکنش پوستی است که در اثر تماس مستقیم با عوامل فیزیکی مانند گرما، سرما، فشار، نور خورشید یا ورزش ایجاد میگردد. این نوع کهیر به دلیل حساسیت بیش از حد پوست به این محرکها رخ میدهد. برجستگیهای قرمز رنگ و خارشدار که مشخصه کهیر هستند، معمولاً بلافاصله پس از تماس با عامل محرک ،روی پوست بدن فرد ظاهر میشوند و میتوانند در نواحی مختلف بدن دیده شوند. انواع مختلفی از کهیر فیزیکی وجود دارد و هر کدام به دلیل یک عامل فیزیکی خاص ایجاد میشود. برای مثال، کهیر ناشی از سرما با قرار گرفتن در معرض هوای سرد یا آب سرد ظاهر میشود، در حالی که کهیر ناشی از فشار ، پس از اعمال فشار بر روی پوست، مانند بستن کمربند یا پوشیدن لباس تنگ، ایجاد میشود. درمان کهیر فیزیکی نیز شامل اجتناب از عوامل محرک، استفاده از داروهای ضد حساسیت و در برخی موارد، درمانهای موضعی است که توسط پزشک متخصص پوست برای افراد مبتلا به کهیر فیزیکی تجویز می شود.
۴. کهیر کولینرژیک
کهیر کولینرژیک واکنشی است که در اثر افزایش دمای بدن، مثلاً هنگام ورزش کردن، استرس یا تب بروز می کند. این نوع کهیر با برجستگیهای کوچک و خارشدار روی پوست خود را نشان میدهد که اغلب با هالهای سفید رنگ احاطه شدهاند. برای علت دقیق کهیر کولینرژیک،تصور میشود که سیستم عصبی یا پاسخ آلرژیک بدن به عرق، نقش مهمی در ایجاد آن داشته باشد. این نوع کهیر در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از تحریک ایجاد شده و به طور خود به خود برطرف میشود. برای تشخیص و درمان کهیر کولینرژیک، مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو ضروری است. پزشک با بررسی علائم و انجام آزمایشهای لازم، تشخیص قطعی را داده و درمان مناسب را تجویز می کند.
۵. کهیر دارویی
کهیر دارویی نوعی واکنش آلرژیک است و در اثر مصرف برخی داروها بروز میکند.داروهای مختلفی میتوانند باعث ایجاد کهیر دارویی شوند، از جمله آنتیبیوتیکها، مسکنها، داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی و برخی مکملهای غذایی. شدت کهیر دارویی میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و در برخی موارد، همراه با تورم صورت، لبها و گلو باشد. برای تشخیص و درمان کهیر دارویی، پزشک با بررسی سابقه پزشکی و انجام آزمایشهای لازم، علت دقیق آن را مشخص کرده و درمان مناسب را تجویز میکند. در مواردی که کهیر دارویی شدید باشد، ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان باشد.
عوامل تشدید کننده کهیر
علاوه بر علت های اصلی کهیر، برخی عوامل میتوانند آن را تشدید کنند. به طور مثال استرس میتواند باعث آزاد شدن هیستامین و تشدید واکنشهای آلرژیک شود.الکل نیز میتواند باعث تحریک پوست و تشدید خارش شود.همچنین برخی مواد غذایی مانند غذاهای دریایی، آجیل و تخممرغ میتوانند کهیر را بدتر کنند.
تشخیص کهیر
پزشک برای تشخیص کهیر، سابقه پزشکی بیمار را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام میدهد. همچنین چنانچه لازم باشد آزمایشهای آلرژی و آزمایش خون برای بررسی وجود عفونت یا بیماریهای خود ایمنی تجویز می کند.
درمان کهیر
درمان کهیر به علت ایجاد آن و شدت علائم بستگی دارد. از درمانهای رایج کهیر میتوان به تقش داروها، آنتیهیستامینها، کورتیکواستروئیدها و داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی اشاره کرد.همچنین اجتناب از تماس با آلرژنها و عوامل محرک دیگر نیز در درمان کهیر موثرند.علاوه بر این، در صورت وجود بیماری زمینهای، درمان آن به بهبود کهیر کمک می کند.
هرگونه دارویی برای تزریق داشتید : تزریقات در منزل شبانه روزی
کهیر در بارداری
کهیر در بارداری یک عارضه پوستی شایع است که با ظاهر شدن برجستگیهای قرمز رنگ و همراه با خارش بر روی پوست مادر باردار مشخص میشود. این عارضه معمولا در اواخر بارداری و به دلیل تغییرات هورمونی و کشیدگی پوست رخ میدهد. خارش شدید میتواند کیفیت زندگی مادر باردار را کاهش دهد. درمان کهیر در بارداری شامل استفاده از کرمهای مرطوبکننده که باید تحت نظر پزشک زنان همراه طب یا همان ویزیت متخصص زنان در منزل باشد. پرهیز از عوامل محرک پوست و در برخی موارد، داروهای تجویزی است. مادران باردار نباید استرس به خود راه دهند زیرا کهیر در اکثر موارد پس از زایمان برطرف میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کهیر شدید بوده و با فعالیتهای روزمره تداخل داشته باشد یا با علائم دیگری مانند تنگی نفس، تورم صورت یا گلو همراه باشد، باید فوراً به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد.
برای درمان کهیر حتما با پزشک های همراه طب مشورت کنید : ویزیت پزشک در منزل
درمان خانگی کهیر
برای کسانی که طرفدار درمان خانگی کهیر هستند باید بگوییم که درمان خانگی میتواند به تسکین علائم و کاهش خارش کمک کند، اما برای درمان کامل و قطعی، مراجعه به پزشک ضروری است. برخی از درمانهای خانگی برای کهیر شامل استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب، حمام با آب ولرم و جوش شیرین برای تسکین خارش، مصرف آلوئه ورا برای کاهش قرمزی و التهاب، و پوشیدن لباسهای نخی و گشاد برای کاهش تحریک پوست، می باشد. همچنین، مصرف مواد غذایی که خاصیت ضدالتهابی دارند مانند زنجبیل، زردچوبه و ماهیهای چرب نیز میتواند مفید باشد. با این حال، قبل از استفاده از هرگونه درمان خانگی، بهتر است نظر پزشک خود را جویا شوید.
آیا کهیر خطرناک است؟
کهیر در اغلب موارد خطرناک نمی باشد و به صورت خود به خود برطرف میشود. اما در برخی موارد، کهیر زدن نشانهای از یک مشکل جدیتر است. اگر کهیر همراه با تورم صورت، لبها یا گلو، تنگی نفس، سرگیجه، یا مشکل در بلع باشد، نشاندهندهی واکنش آلرژیک شدید است و نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارد. همچنین، کهیر مزمنی که به درمان پاسخ نمیدهد، احتمال دارد نشانهای از یک بیماری زمینهای باشد. در هر صورت، اگر نگران کهیر خود هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص داده شود و درمان مناسب تجویز گردد.
کهیر در کودکان
کهیر در کودکان یک واکنش آلرژیک شایع است و با بروز برجستگی هایی در اندازه و شکل متفاوت موجب نگرانی کودک میشود و اغلب در نواحی مختلف بدن مانند دستها و پاها و تنه دیده میشوند. علت ایجاد کهیر در کودکان متنوع است و شامل آلرژی به غذاها، داروها، نیش حشرات، عفونتها و عوامل فیزیکی مانند گرما، سرما یا فشار می باشد. از طرفی در برخی موارد، علت کهیر مشخص نیست. کهیر در کودکان میتواند حاد یا مزمن باشد. کهیر حاد معمولاً کمتر از شش هفته طول میکشد و به صورت خود به خود برطرف میشود. اما کهیر مزمن میتواند ماهها یا حتی سالها ادامه داشته باشد. برای تشخیص و درمان مناسب کهیر در کودکان، مراجعه به پزشک متخصص اطفال ( ویزیت متخصص اطفال در منزل ) و یا متخصص پوست و مو ضروری است.