معمولا با افزایش سن، کاهش بینایی و شنوایی به سراغ افراد می آید.اما آنها می توانند نشانه ای از یک مشکل جدی تر مانند زوال عقل نیز باشند.در این مقاله ابتدا به بررسی زوال عقل می پردازیم و سپس نقش آن را در کاهش بینایی و شنوایی بررسی میکنیم.
مقاله های ما : مربی کودک ، درمان ترس کودکان از آمپول ، بهترین مارک فیلر زیر چشم
زوال عقل چیست؟
زوال عقل در واقع کاهش توانایی ذهنی است و معمولا به قدری شدید است که در فعالیت های روزانه فرد اختلال ایجاد می کند طوری که او توان انجام کارهای روزمره خود را ندارد و نیاز به استخدام پرستار سالمند در منزل در اینگونه موارد احساس می شود.
شایع ترین نوع زوال عقل، بیماری آلزایمر است.که در برخی سالمندان بوجود می آید.زوال عقل به شکل های مختلفی در افراد سالمند بروز می کند. انواع دیگری از زوال عقل وجود دارد .به طور مثال بیماری عروقی مغزی، زمانی رخ می دهد که جریان خون به مغز کاهش یا مسدود شود.بیماری لوی نیز نوعی زوال عقلی محسوب می شود که با تجمع پروتئین های غیرطبیعی در مغز نمود پیدا میکند. دمانس مخلوط نیز یک نوع زوال عقل ناشی از ترکیبی از دو یا چند علت است.
دلایل زوال عقل
باید بگوییم که علت زوال عقل به نوع آن بستگی دارد. شایعترین نوع زوال عقل، بیماری آلزایمر است. سکته مغزی یا کاهش جریان خون به مغز به سلولهای مغزی آسیب می رساند و منجر به زوال عقل می شود.بیماریهای دژنراتیو عصبی مانند پارکینسون و بیماری هانتینگتون باعث مرگ سلولهای مغزی در طول زمان میشوند. شاید به نظرتان عجیب بیاید ولی آسیب مغزی به صورت ضربه به سر نیز میتواند باعث زوال عقل شود.از نقش عفونت ها در ایجاد زوال عقلی نیز نباید غافل شد برخی از عفونتها، مانند HIV و سیفلیس، به مغز آسیب می رسانند و منجر به زوال عقلی می شوند. سوء مصرف الکل و مواد مخدر که همواره مضر بوده اند نیز میتوانند به سلولهای مغزی هم آسیب می رسانند و منجر به زوال عقل می شوند.
بر اساس نتایجِ ویزیت متخصص داخلی در منزل ، پزشک میتواند به وجود این بیماری در فرد پی ببرد.
آیا زوال عقل درمان دارد؟
در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای زوال عقل وجود ندارد و داروها و درمانهایی برای کمک به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به این بیماری در دسترس است. برخی از داروها به بهبود علائم حافظه، تفکر و رفتار در افراد مبتلا به انواع زوال عقل، مانند بیماری آلزایمر و دمانس عروقی، کمک می کنند.
درمان های غیر دارویی نیز می تواند برای افراد مبتلا به زوال عقل مفید باشد، مانند:تغییر سبک زندگی: داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و کنترل استرس میتواند در کند شدن روند زوال عقل مفید باشد. برخی از افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است از درمان های جایگزین مانند طب سوزنی یا آروماتراپی استفاده کنند و احساس بهتری داشته باشند.
تحقیقات در مورد زوال عقل همچنان ادامه دارد و دانشمندان در حال تلاش برای یافتن راه های جدیدی برای پیشگیری و درمان این بیماری هستند.در حالی که هنوز هیچ درمان خاصی برای زوال عقل وجود ندارد، اما با رعایت نکاتی که ذکر شد و حمایت عاطفی مناسب، افراد مبتلا به زوال عقل قادر خواهند بود همچنان زندگی معناداری داشته باشند.
به یاد داشته باشید که هر فرد مبتلا به زوال عقل، تجربه متفاوتی از این بیماری دارد.و پزشکان نیز برای همه افراد یک درمان واحد را توصیه نمی کنند.
پیشگیری از مشکلات شنوایی و بینایی مرتبط با زوال عقل
متاسفانه در حال حاضر هیچ راه قطعی برای پیشگیری از مشکلات شنوایی و بینایی مرتبط با زوال عقل وجود ندارد، ولی با انجام اقداماتی می توانید خطر ابتلا به آنها را کاهش دهید:
● داشتن سبک زندگی سالم : یک رژیم غذایی متعادل شامل میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را برای خود در نظر بگیرید و به طور منظم ورزش کنید و وزن خود را متعادل نگه دارید.
● از کشیدن سیگار پرهیز کنید و مصرف الکل را قطع و یا محدود کنید.بهتر است بدانید که سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به مشکلات شنوایی و بینایی را افزایش می دهد.
● فشار خون، کلسترول و قند خون خود را همواره کنترل کنید زیرا مدیریت آنها به کاهش خطر ابتلا به مشکلات شنوایی و بینایی کمک می کند.
● معاینات منظم پزشکی و به اصطلاح چکاپ، می تواند به شما کمک کند تا مشکلات سلامتی را به موقع شناسایی و درمان کنید. اگر مراجعه به مراکز درمانی برایتان وقت گیر است و یا دچار زحمت می شوید، به راحتی می توانید از مزایای ویزیت متخصص قلب در منزل و یا دیگر پزشکان متخصص بهره ببرید و در زمان خود صرفه جویی نمایید.
مراقبت از سلامت گوش
در ارتباط با سلامت گوش نیز قبل از اینکه با مشکل مواجه شوید، از گوش خود در برابر صداهای بلند محافظت کنید.چنانچه کار شما به گونه ای است که با صداهای بلند در ارتباط هستید،حتما از گوش گیر یا محافظ گوش استفاده کنید.شنوایی خود را به طور منظم بررسی کنید اگر پزشک برای شما سمعک تجویز کرده است حتما از آن استفاده کنید .از گوش خود در برابر عفونت محافظت کنید و بعد از استحمام و یا شنا کردن، آن را تمیز و خشک کنید. به وسیله ویزیت متخصص عفونی در منزل وجود عفونت گوش شما بررسی می شود و شما زحمت رفتن به مراکز درمانی را متحمل نمی شوید.
مراقبت از سلامت چشم
در ارتباط با سلامت چشم ، توجهات لازم را داشته باشید. معاینات منظم چشم می تواند به شما کمک کند تا مشکلات چشم را زودهنگام شناسایی و درمان کنید.مشکلاتی که در صورتی که درمان نشود و یا دیر درمان شود،گاها ممکن است منجر به از دست دادن بینایی شود.از چشم خود در برابر آفتاب محافظت کنید محافظت کنید. هنگام بیرون رفتن از عینک آفتابی استفاده کنید تا اشعه ماوراء بنفش خورشید به چشم شما آسیب نزند. از سیگار کشیدن نیز خودداری کنید زیرا سیگار کشیدن خطر ابتلا به ماکولا دژنراسیون و سایر مشکلات چشمی را افزایش خواهد داد. همواره رژیم غذایی سالم را دنبال کنید. یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه ها، سبزیجات و ماهی باشد می تواند به محافظت از چشم در برابر مشکلات مرتبط با سن کمک زیادی کند.
عوامل شناختی را مدیریت کنید
برای اینکه تا حدودی از زوال عقل پیشگیری کنید، سعی کنید ذهن خود را فعال نگه دارید. با کتاب خواندن، انجام پازل و حل جدول و بازی های کلمات، ذهن خود را فعال نگه دارید.با دیگران نیز ارتباط اجتماعی داشته باشید چون تعامل اجتماعی منظم می تواند به سلامت مغز کمک کند. استرس خود را مدیریت کنید و راه های سالم برای مدیریت استرس به سلامت مغز کمک شایانی می کند.
به خاطر داشته باشید که بهترین راه برای پیشگیری از مشکلات شنوایی و بینایی مرتبط با زوال عقل، داشتن سبک زندگی سالم و انجام معاینات منظم پزشکی می باشد.
آیا زوال عقل در جوانی رخ می دهد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت بله زوال عقل می تواند در جوانی رخ دهد، به این حالت زوال عقل زودهنگام یا زوال عقل جوانی می گویند. و برای افراد زیر 65 سال رخ میدهد. با یک نوار مغز در منزل بیمار و یا در مراکز درمانی، میتوان به وجود این عارضه در جوانان پی برد.شایع ترین نوع زوال عقل زودهنگام، آلزایمر زودهنگام است، اما علت های دیگری نیز می تواند داشته باشد، از جمله:
● بیماری های عروقی مغزی مانند سکته مغزی و سایر مشکلات مربوط به جریان خون به مغز
● بیماری های نورودژنراتیو مانند بیماری هانتینگتون و بیماری پیک که به سلول های عصبی در مغز آسیب می رسانند،
● آسیب های شدید مغزی که در اثر ضربه ایجاد می شوند.
● عفونت های HIV، سیفلیس و مننژیت
● سوء مصرف مواد مخدر و الکل
● بیماری های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید که به سیستم ایمنی بدن حمله میکنند.
علائم زوال عقل زودهنگام می تواند شامل مشکل در حافظه باشد از جمله مشکل در به یاد آوردن چیزها، از جمله قرار ملاقات ها، رویدادها و افراد. یا اینکه مشکل در تفکر و تصمیم گیری، حل مسئله و برنامه ریزی ایجاد شود.زوال عقل گاه به صورت اختلال در زبان خود را نشان میدهد و در این حالت فرد در پیدا کردن کلمات مناسب، صحبت کردن در جملات کامل و درک گفتار با مشکل مواجه می شود.اینگونه افراد در ارزیابی مسافت ها و رانندگی دچار سردرگمی می شوند. دیده شده که تغییرات در خلق و خو و شخصیت مانند تحریک پذیری، افسردگی، اضطراب و از دست دادن علاقه به فعالیت ها نیز از علائم زوال عقل به شمار می آید.
اگر شما نگران ابتلا به زوال عقل زودهنگام هستید، حتما با پزشک خود در این باره صحبت کنید. هیچ درمانی برای زوال عقل زودهنگام وجود ندارد، ولی همانطور که گفتیم راه هایی وجود دارد که به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک می کند.
برای اطفال نیز ، چکاپ کامل گوش و چشم را به طور مرتب انجام دهید میتوانید از مزایای ویزیت متخصص اطفال در منزل نیز کمک بگیرید و در وقت خود صرفه جویی نمایید.